even voorstellen en vraag mbt tot gestoomd hout

squirrel

Nieuw lid
26 nov 2010
6
0
Dààg,

Ik kom uit België en ik bewerk hout en ben ook houtdraaier.
Ik heb op het forum mensen bezig gezien die hout stomen en die uitleggen hoe ze dat doen.
Ik zou graag weten wàt ze doen, ik bedoel wat gebeurt er met het hout?
Ik verklaar me nader: Als je het hout gewoon zou buigen zou het splijten.
Als je het in koud water zou dompelen zou het soepeler worden maar toch niet voldoende om als buigzaam gekwalificeerd te worden.
Buigen werkt alleen als zeer warme, vochtige lucht, gedurende lange tijd inwerkt op het houten gedeelte. Tot daar kan iedereen akkoord gaan, niet? Nu is mijn vraag: wat gebeurt er cellulair waardoor het hout gedurende korte tijd vervormbaar wordt én ook na droging niet splijt? Is het zo dat de gebruikelijke 'houtsappen' die in de kanalen lopen, de specifieke 'aders' van elke boom, zeg maar, door het warme stoom verwijderd worden (ze woden ook verwijderd door koud water maar dat duurt veel langer) en vervangen door stoom. Het verdwijnen van het sap maakt dat de vezels ruimte krijgen om te plooien. Of is het (2) de vezel zelf die plastisch wordt - vergelijkbaar met was die week wordt in een warme hand. Of is het (3) een combinatie van de twee.
Waarom ik dit wil weten? Wel, ik heb 6 cm dik hout en ik moet daar een finale afwerking aan kunnen geven in maart en het is nog maar 1 jaar gezaagd. Het kost teveel (en split teveel) om het in een droogoven te doen en dus dacht ik dat stomen eventueel een oplossing kon zijn.

Iemand een idee?
Dank voor je antwoord - Squirrel
 

tuoh

Oud hout
Wat er gebeurt tijdens het stomen. Een houten plank kan je zien als een bundel min of meer evenwijdig liggende draden die onderling "verlijmd" zijn.
Bij het stomen of branden ga je deze "lijm" plastisch maken, de vezels kunnen dan ten opzichte van elkaar verschuiven, eens de plank afgekoeld, is de "lijm" terug hard, en is vervormen er niet meer bij

Het verschil tussen stomen en branden bestaat hier in: bij het stomen word de hele plank plastisch, bij branden word enkel in een bepaalde zone het hout plastisch.

Merk wel op dat elk geplooid stuk na droging een beetje terug veert naar zijn oorspronkelijke vorm, om de juiste vorm te verkrijgen moet men dus steeds een beetje meer plooien dan nodig.

Bekijk je dit verschuiven nu van dichterbij dan zal je zien dat de vezels aan de buitenbocht moeten uitrekken, terwijl de vezels langs de binnenbocht in elkaar gedrukt worden. In het midden blijven de vezels neutraal. ( ze verlengen of verkorten niet)
Bij een scherpe radius bestaat het gevaar dat de vezels aan de buitenbocht uit elkaar getrokken worden ( het hout scheurt in) om dit euvel te vermijden gaat men plooien met compressie.

De vezels rekken gaat maar tot een bepaalde straal, wil men teveel, dan delamineren de vezels langs de buitenbocht. Indrukken daarentegen gaat veel makkelijker en laat veel scherpere radiussen toe.

Plooien met compressie wil zeggen dat men alle vezels dwingt om in elkaar gedrukt te worden, de neutrale zone word verlegd naar de buitenbocht) hiervoor gebruikt men een soepele stalen band die men op de uiteinden van de plank onwrikbaar bevestigd, begint men nu te plooien dan ziet men dat alle vezels in elkaar worden gedrukt. Geen gevaar op inscheuren bij deze methode.

Maar stomen is geen optie voor wat u voor ogen hebt, stomen droogt het hout niet uit, integendeel zelfs, bij het stomen breng je nog meer water in de cellen. Het stomen lukt best bij hout met een minimale houtvochtigheid 18%, het houtvocht is namelijk de geleider om de warmte tot in de kern te brengen.

Wil je hout verwerken zonder op de lange natuurlijke droging te wachten, dan ben je toch aangewezen op een droogoven.
Men heeft tegenwoordig de instelling van het droogproces zo goed onder controle dat er van barsten of collaps geen sprake meer is. Dat was vroeger wel eens anders.

Sommige houtsoorten gaat men wel stomen, bijvoorbeeld: Beuk, Es, ... etc. dit doet men om het hout stabieler te maken, bij gestoomde Beuk zie je een lichtroze verkleuring.
Maar na dit stoomproces verdwijnt al het hout in de droogkamer om naar de juiste rv waarde gedroogd te worden.

Mvg,

André
 

squirrel

Nieuw lid
26 nov 2010
6
0
Dank je wel voor je antwoord!
Ik denk dat het hout stabieler wordt doordat het lignum in de cellen vervangen is door water en dat is wel in de celgangen maar heeft geen of minder invloed op scheuren ed (idem als vroegere wateren van hout in rivieren).
Bij het drogen gaat het water verdampen maar trekt het hout minder kapot.
Zou het niet kunnen dat bij stomen de celgangen zelf ook soepel worden en dat samen met het enigzins verdwijnende lignum zorgt voor de buigzaamheid. Naar mijn aanvoelen is het eerder de soepelgemaakte celgang (ader) die de verbuiging mogelijk maakt. Nee?
Squirrel
 

tuoh

Oud hout
Neen, zo simpel is het niet. Loofhoutsoorten zijn opgebouwd uit een combinatie van houtvezels en houtvaten, deze laatste zorgen voor de sapstroom in de stam, terwijl de vezels zorgen voor de sterkte van het geheel, in een stam bestaat het merendeel van de cellen uit houtvezels, en slechts een klein deel uit houtvaten.

Bij het stomen zijn het deze vezels die verschuiven ten opzichte van elkaar, de houtvaten hebben geen invloed op het stomen.

Bij het plooien van gestoomd hout kan je duidelijk merken dat er een verschuiving optreed tussen de vezels, en bij een te kleine radius zie je ook het uitbreken van diezelfde vezels langs de buitenbocht, evenals het opstuiken van deze vezels langs de binnenbocht.

Nog op te merken valt dat je bij het stomen ook goed moet kijken naar het verloop van de jaarringen, dit laatste kan je zelf ondervinden met een stapeltje speelkaarten, ligt dit bundeltje plat dan kan je ze gemakkelijk plooien, dat zelfde stapeltje op zijn zijde geplaatst kan je niet buigen, hetzelfde fenomeen doet zich voor bij hout.

Ook het draadverloop is heel belangrijk, de te plooien stukken moeten een mooie rechte draad hebben die nergens uit het stuk loopt, anders heb je gegarandeerd problemen.

Het hout word inderdaad stabieler eens het lignum vervangen is door water, of zoals bij gemodificeerd hout de eigenschappen hiervan veranderd zijn.

Mvg,

André
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.