Bij de afdeling "werkstukken" is het onderwerp fineren ter sprake gekomen. Bij deze mijn ervaringen hiermee.
Als eerste: Het gaat hier uitsluitend over "echt" fineer. Hout dus. Geen kunststof met houtprint.
Omdat fineer zelden mooie rechte kanten heeft en ook nog vaak aan begin en einde een verschillende breedte heeft zal het eerst op maat gemaakt moeten worden. Het simpelst is snijden langs een rechte zware geleider. Bij snijden moet men echter oppassen dat, zeker bij fineersoorten met een grove nerf (eiken, essen, etc), het mes niet de nerf gaat volgen.
Mijn voorkeur gaat daarom uit naar zagen mbv een fineerzaagje. (http://www.craftsupplies.nl/product_inf ... cts_id=812)
Zaag het fineer iets langer en breder dan de ondergrond. Overstekende delen kunnen naderhand afgesneden worden.
Fineer kan op verschillende ondergronden gelijmd worden. Kan men de ondergrond zelf kiezen dan is MDF de beste keuze. Bij gebruik van multiplex gaat de voorkeur uit naar de "gladdere" soorten zoals berken of populieren.
Bij bovenstaande ondergronden wordt er voor het verlijmen in principe gebruik gemaakt van gewone houtlijm. Het ouderwets fineren mbv beenderlijm laten we hier even buiten beschouwing. Afhankelijk van de manier van verlijmen en de grootte van het te fineren deel is echter niet elk type houtlijm even geschikt. Over de verschillende soorten later meer. Kies in ieder geval altijd voor een watervaste lijm (aanduiding PVAC). Dit om verrassingen bij gebruikt van beitsen of vernissen op waterbasis te voorkomen.
Ikzelf gebruik twee manieren om fineer aan te brengen:
- mbv warmte (strijken)
- persen mbv vacuum. (klinkt heel duur en moeilijk, maar is makkelijker en goedkoper dan men
denkt). Persen tussen twee platen is alleen een optie bij kleine oppervlakten.
De eenvoudigste manier is het opbrengen mbv een simpel huis,tuin en keuken strijkijzer. Een exemplaar met een teflon zool heeft de voorkeur. Aluminium zolen willen nog wel eens zwarte strepen achterlaten.
Allereerst wordt zowel het fineer als de ondergrond ingesmeerd met lijm. De eenvoudigste manier hiervoor is een verfbakje met een schuimroller. Verdeel de lijm zo regelmatig mogelijk en breng hem niet te dik op. Lijmophopingen kunnen lijmdoorslag door het fineer heen veroorzaken.
Dit zal na vernissen, olieen etc altijd zichtbaar blijven.
Laat de lijm vervolgens drogen totdat deze niet meer plakt of zacht aanvoelt. Het fineer zal tijdens het drogen waarschijnlijk gaan opkrullen. Geen reden tot paniek.
Als de lijm droog is legt men het vel fineer op de ondergrond. Als dit sterk opgekruld is kan men het hier en daar plat drukken door er een plankje hout oid op te leggen. Zet vervolgens de strijkbout op de hoogste stand. Als deze warm is strijk je het fineer vast op de ondergrond.
Houtlijm is namelijk een thermoplast en zal binnen ongeveer 24 uur na droging weer zacht worden bij verwarming.
Druk tijdens het strijken goed op de bout of volg de bout met een houten blok waar je op drukt.
Aan de zijkanten kantel ik de bout altijd iets om zeker te zijn dat deze op het fineer drukt.
De zolen zijn namelijk meestal niet mooi vlak. Als je aan de rand een aftekening van de ondergrond in het fineer ziet zit je goed.
Hoe lang en hoe snel je moet strijken is een kwestie van gevoel. In ieder geval langer en langzamer dan bij je t-shirt's of onderbroeken maar ook niet zolang dat het fineer gaat barsten.
Voor als je meerdere stroken tegen elkaar moet lijmen bestaat er een mooie truuk om dit absoluut naadloos te doen.
Ik hoop dat ik het goed kan uitleggen.
Leg de tweede strook ongeveer 2 mm over de eerste al verlijmde strook.Kantel de strijkbout zodat je alleen maar met de zijkant van de zool contact met het fineer maakt. Strijk nu zodanig dicht langs de naad dat je eerste onderliggende strook kunt voelen. Volg met een blok hout met een mooie haakse kant de strijkbout en druk stevig langs de overlappende kant. Als het goed is hoor je de nieuwe strook als het ware breken en zal de overlap gaan openstaan.
Strijk de rest van de strook vast en laat alles even afkoelen. Schuur vervolgens de overlap gewoon weg mbv een vlakschuurder met 100-er papier of voorzichtig met een bandschuurapparaat met een zo fijn mogelijke of al iets vesleten band. Met de bandschuurder ALLEEN in langsrichting van de naad schuren ! Hou de bandschuurder iets gedraaid zodanig dat de draairichting van de band de overlap plat drukt.
Om zeker te zijn van een goede hechting kan men na het schuren nog even de langs de naad strijken.
Om het verhaal niet in 1 keer te lang te maken laat ik het er hier even bij. Later deze week schrijf ik nog wel iets over vacuumfineren en randafwerking.
Ed
Als eerste: Het gaat hier uitsluitend over "echt" fineer. Hout dus. Geen kunststof met houtprint.
Omdat fineer zelden mooie rechte kanten heeft en ook nog vaak aan begin en einde een verschillende breedte heeft zal het eerst op maat gemaakt moeten worden. Het simpelst is snijden langs een rechte zware geleider. Bij snijden moet men echter oppassen dat, zeker bij fineersoorten met een grove nerf (eiken, essen, etc), het mes niet de nerf gaat volgen.
Mijn voorkeur gaat daarom uit naar zagen mbv een fineerzaagje. (http://www.craftsupplies.nl/product_inf ... cts_id=812)
Zaag het fineer iets langer en breder dan de ondergrond. Overstekende delen kunnen naderhand afgesneden worden.
Fineer kan op verschillende ondergronden gelijmd worden. Kan men de ondergrond zelf kiezen dan is MDF de beste keuze. Bij gebruik van multiplex gaat de voorkeur uit naar de "gladdere" soorten zoals berken of populieren.
Bij bovenstaande ondergronden wordt er voor het verlijmen in principe gebruik gemaakt van gewone houtlijm. Het ouderwets fineren mbv beenderlijm laten we hier even buiten beschouwing. Afhankelijk van de manier van verlijmen en de grootte van het te fineren deel is echter niet elk type houtlijm even geschikt. Over de verschillende soorten later meer. Kies in ieder geval altijd voor een watervaste lijm (aanduiding PVAC). Dit om verrassingen bij gebruikt van beitsen of vernissen op waterbasis te voorkomen.
Ikzelf gebruik twee manieren om fineer aan te brengen:
- mbv warmte (strijken)
- persen mbv vacuum. (klinkt heel duur en moeilijk, maar is makkelijker en goedkoper dan men
denkt). Persen tussen twee platen is alleen een optie bij kleine oppervlakten.
De eenvoudigste manier is het opbrengen mbv een simpel huis,tuin en keuken strijkijzer. Een exemplaar met een teflon zool heeft de voorkeur. Aluminium zolen willen nog wel eens zwarte strepen achterlaten.
Allereerst wordt zowel het fineer als de ondergrond ingesmeerd met lijm. De eenvoudigste manier hiervoor is een verfbakje met een schuimroller. Verdeel de lijm zo regelmatig mogelijk en breng hem niet te dik op. Lijmophopingen kunnen lijmdoorslag door het fineer heen veroorzaken.
Dit zal na vernissen, olieen etc altijd zichtbaar blijven.
Laat de lijm vervolgens drogen totdat deze niet meer plakt of zacht aanvoelt. Het fineer zal tijdens het drogen waarschijnlijk gaan opkrullen. Geen reden tot paniek.
Als de lijm droog is legt men het vel fineer op de ondergrond. Als dit sterk opgekruld is kan men het hier en daar plat drukken door er een plankje hout oid op te leggen. Zet vervolgens de strijkbout op de hoogste stand. Als deze warm is strijk je het fineer vast op de ondergrond.
Houtlijm is namelijk een thermoplast en zal binnen ongeveer 24 uur na droging weer zacht worden bij verwarming.
Druk tijdens het strijken goed op de bout of volg de bout met een houten blok waar je op drukt.
Aan de zijkanten kantel ik de bout altijd iets om zeker te zijn dat deze op het fineer drukt.
De zolen zijn namelijk meestal niet mooi vlak. Als je aan de rand een aftekening van de ondergrond in het fineer ziet zit je goed.
Hoe lang en hoe snel je moet strijken is een kwestie van gevoel. In ieder geval langer en langzamer dan bij je t-shirt's of onderbroeken maar ook niet zolang dat het fineer gaat barsten.
Voor als je meerdere stroken tegen elkaar moet lijmen bestaat er een mooie truuk om dit absoluut naadloos te doen.
Ik hoop dat ik het goed kan uitleggen.
Leg de tweede strook ongeveer 2 mm over de eerste al verlijmde strook.Kantel de strijkbout zodat je alleen maar met de zijkant van de zool contact met het fineer maakt. Strijk nu zodanig dicht langs de naad dat je eerste onderliggende strook kunt voelen. Volg met een blok hout met een mooie haakse kant de strijkbout en druk stevig langs de overlappende kant. Als het goed is hoor je de nieuwe strook als het ware breken en zal de overlap gaan openstaan.
Strijk de rest van de strook vast en laat alles even afkoelen. Schuur vervolgens de overlap gewoon weg mbv een vlakschuurder met 100-er papier of voorzichtig met een bandschuurapparaat met een zo fijn mogelijke of al iets vesleten band. Met de bandschuurder ALLEEN in langsrichting van de naad schuren ! Hou de bandschuurder iets gedraaid zodanig dat de draairichting van de band de overlap plat drukt.
Om zeker te zijn van een goede hechting kan men na het schuren nog even de langs de naad strijken.
Om het verhaal niet in 1 keer te lang te maken laat ik het er hier even bij. Later deze week schrijf ik nog wel iets over vacuumfineren en randafwerking.
Ed
