Schaven maken bij Roeland Brekelmans

jaap

Moderator
9 mrt 2008
5.045
1.674
Terkaple
www.woodworking.nl
Roeland is een prachtige ambachtsman en zeer kundig restorator. Zaterdag had Roeland 3 forummers op bezoek om ze in te wijden in de geheimen van het schaven maken. Naast de Krenov methode zijn er nog een 2tal. Ter voorbeeld had Roeland zelfs een voorbeeld gemaakt uit 2 stukken SLS vuren. Ik was er maar een half uurtje bij, Roeland woont op 5 min. rijden van ons huis, maar ik denk dat de cursisten wel wat meer kunnen laten zien en vertellen.

jaap

IMG_2449.jpg

IMG_2448.jpg

IMG_2450.jpg

IMG_2451.jpg

IMG_2452.jpg
 

Scheppie

Post veel
10 dec 2009
2.240
290
Heelsum
Wij waren ook benieuwd, Hans, Fons en Ik waren de cursisten bij Roeland, op een rustige zaterdagmorgen naar het mooie Friesland getogen waar je weer sneller bent dan je denkt als je vooraf op de kaart kijkt. Aangekomen in Akkrum blijkt Roeland op een geweldig plekje aan het water middenin Akkrum zijn mooie werkplaats te hebben waar hij de afgelopen ruim 15 jaar in Friesland zijn werkzaamheden verricht.

Na een kennismaking met elkaar heeft Roeland ons uitgelegd welke optie we hadden om een schaaf te maken, daarbij een en ander toegelicht met schaven in alle soorten en maten die hij zelf al heeft gemaakt of "normale' productie schaven.

1) Krenov methode met uit een blok 2 zijwangen en een tussenblok zagen en dat veelal machinaal verwerken tot een schaaf
2) Een blok in de lengterichting doormidden zagen , daaruit de benodigde sparingen hakken om een schaaf te maken
3) Uit 1 blok hout alle benodigde openingen hakken en dus 1 massieve niet gelijmde schaaf maken

Fons koos voor de 3e optie en Hans en ik voor de 3e. Fons had zelf een mooi stukje Robinia meegenomen voor zijn schaaf en voor Hans en mijzelf heeft Roeland een mooi blok beuken klaargemaakt.

Ergens in dit proces kwam Jaap ook nog even langs om voor Fons een mooie Woodworking beitel te bezorgen en meteen even te kijken naar wat we aan het down waren. Daarvan hierboven de foto was rook het prachtige gouden regen schatje uit een stamdeel, op de foto al mooi, in het echt nog veel mooier.

Staap 1 was het uitzetten van de lijnen op de schaaf, daarbij licht Roeland goed en uitgebreid toe waarom de lijnen zo lopen en wat het effect is van veranderingen in de hoeken, je leert dus niet alleen een schaaf maken maar ook nog eens waarom een schaaf doet wat hij doet en soms niet doet wat hij wel zou moeten doen, alleen daarom zou je al een cursus bij hem moeten volgen.

IMG_9703.jpg

IMG_9704.jpg

IMG_9705.jpg

Daarna begon het grote uitkappen van alle openingen wat voor een modale houtbewerker nog lang niet meevalt bleek later.

IMG_9706.jpg

IMG_9707.jpg

Ik was vrij enthousiast met hakken waardoor ik niet helemaal door hak dat ik al bijna bij de bodem (mondopening) van de schaaf was en dus was ik er met een rake klap ineens doorheen en natuurlijk brak daar wat hout uit waardoor de schaafmond niet meer gaaf is, dat is niet handig maar voor mij stond de dag in het teken van leren een schaaf maken en niet van het afleveren van een perfect stuk werk. Bovendien waren we er al snel over uit dat dit weer een uitgelezen kans zou zijn om de schaaf te verfraaien met een mooi contrasterend inzetstukje in de bodem.

Uiteindelijk als alle openingen gehakt zijn is er ruimte om met een laagje de spillebenen te zagen waar later de beitel en de wig in komen te liggen. Dat moet dus allemaal door de uitgehakte opening en door de mond van de schaaf als de deze methode kiest. Als je doorzaagt kun je in de beide helften in alle vrijheid werken wat meer controle oplevert en dus een betere schaaf. Achteraf misschien beter voor een first time builder maar goed, al doende leert men en met de hulp van Roeland komt het altijd goed, das het voordeel van zo'n cursus , als je zelf aan de slag gaat kun je toch sneller vastlopen en plezier verliezen omdat je niet iets weekends oplevert. Roland heeft al zoveel schaven gemaakt en zoveel dingen fout zien gaan, die weet overal een passende oplossing voor en geeft op juiste moment goeie tips.

IMG_9709.jpg

Toen nog een opening beitelen voor de stelschroef van de dekbeitel , een wigje zagen op de lintzaag en we kwamen al dicht in de buurt van een echte schaaf.

IMG_9717.jpg

IMG_9718.jpg

Met zowaar de eerste echte krul uit mijn handgemaakte beuken schaaf met een echte nieuwe nooitgedagt beitel :), een leuke beitel maar niet zon mooie als de woodworking.nl beitels die echt mooi dik zijn dus die moet ik ook nog maar aanschaffen voor vervolgschaven.

IMG_9720.jpg

En geen enkele krul is zo mooi als je eerste eigen krul uit je eigen handgemaakte schaaf.

Roeland heeft al wat ervaring met de woodworking beitels en is erg enthousiast over de kwaliteit en de standtijd van de beitels. Ze zijn erg hard gemaakt en daardoor wat langzamer te slijpen dan veel andere beitels maar daarentegen heb je dan als ze scherp zijn een enorm lange standtijd. Een goed stuk werk van Jaap dus.

Hier nog wat sfeerbeelden

IMG_9714.jpg

IMG_9715.jpg

IMG_9716.jpg

IMG_9719.jpg

En nog 2 mooie werkstukken van Roeland dis we al eerder voorbij hebben zien komen, Kissie I en het werkbank beitel blok, beide prachtig om in het echt te zien, nog veel mooier dan op de foto's.

IMG_9721.jpg

IMG_9724.jpg

Al met al een hele leuke en leerzame dag gehad, ik kan iedereen een cursus bij Roeland aanbevelen, alles is voorhanden op het forum, beitels van Jaap, hout van Rick maar belangrijkst is dat je begrijpt wat je aan het doen bent want anders krijg je nooit een werkende schaaf, het is niet moeilijk maar wel handig als je het doet met een ervaren leermeester in de buurt. En Roaldn kan alles stap voor stap heel goed uitleggen zodat je steeds begrijpt wat het effect is van wat je doet en je er dus lol in krijgt om er thuis mee verder te gaan.

Fons , ik neem aan dat we jouw mooie en al goed werkende schaaf ook nog wel te zien krijgen op dit forum?

Fons en Hans bedankt voor jullie medecursisme, leuk jullie eens in de praktijk meegemaakt te hebben, Roeland, bedankt voor je inspirerende cursus en je gastvrije ontvangst en ik hoop dat je nog vele mede formules kunt inspireren tot schaven maken in jouw werkplaats, ik beveel het iedereen van harte aan.
 

rendew

Post veel
30 jun 2010
1.356
79
Amsterdam
Dus als ik het goed begrijp was het leerzaam en een gezellige dag !
Drie schaapjes over de dam dus dat zal best nog een vervolg hebben toch !!

Tja kissie I (smelt en traantje ) .

Het beitelblokje heb al is eerder geprobeerd om Roeland te porren om uit te leggen hoe dat je dat precies moet maken ( het loopt taps toe ) en hoe dat precies zit met het aftekenen van de zwaluwstaartjes .
Ben er echt van overtuigd dat veel mensen dit ook wel willen maken misschien als gezamenlijk woodworking.nl projecje als vervolg op Kissie I en II .............. beitelblokkie I :p


O ja voor ik het vergeet kijk uit naar de filmpjes van deze schaafjes !!!! Dus fons, hans en Hammertje (ex scheppie ) aan de slag !!!
 

armadaman

Post veel
10 okt 2010
1.276
5
Barendrecht
Ik geloof dat ik wat gemist heb :(
Helaas kon ik nu en de volgende keer niet. Maar als ik het goed heb begrepen komt er ook een vervolg in het najaar.
Dan ben ik zeker van de partij.
veel schaafplezier gewenst.
hg Hugo
 

rickkoorman

Blogger
9 nov 2008
5.370
4
47
zwolle
Mooi om te zien !! Roeland kan inderdaad veel vertellen over het maken van schaven. Elke keer dat ik bij Roeland kom (ook al is het alleen om koffie te drinken) kom ik weg met meer kennis en meer inspiratie.
 
A

Athanor

Guest
O ja voor ik het vergeet kijk uit naar de filmpjes van deze schaafjes !!!! Dus fons, hans en Hammertje (ex scheppie ) aan de slag !!!
Hoe bedoel je? Ik heb nog een rijtje foto's is dat niet genoeg dan:confused:

Fons
 
A

Athanor

Guest
De werkzaamheden aan mijn Robinia schaaf

Oké, dan hier wat foto's van mijn probeersel op deze boeiende en leerzame dag. Altijd een feest om van de kennis van Roeland gebruikt mogen maken en je techniek te kunnen "bijschaven". Ik heb gekozen voor een techniek waarbij de schaaf in twee gespiegelde helften werd gemaakt en nadat deze op elkaar zijn gelijmd af te werken. Dit kwam mij beter uit omdat mijn rug momenteel nogal wat protesteert als ik lang in eenzelfde houding moet staan, zoals je dat bij het uithakken van de schaaf zult hebben. Nu kon ik afwissend staan en zitten voor het uitsteken van het deel waar de beitel en wig komen te zitten.
image.jpg
Hier zie je vooraan het demonstratiemodel dat Roeland voor ons gemaakt heeft dat uit twee helften bestaat.
image.jpg

Eerst de helften paren en aftekenen van de mond en de te zagen lijnen.
image.jpg

image.jpg

image.jpg

Vervolgens het inzagen van de contouren van de ruimte voor de beitel en de keg.
image.jpg

image.jpg

image.jpg

Dan volg het delicate uithakken van de uitsparing in het schaafblok, waarbij je niet moet vergeten voldoende hout te laten staan om de keg te kunnen bevestigen. Maar ook wel weer genoeg ruimte moet maken voor de schaafkrullen. Mijn blok Robina was nogal bros als het op die kleine puntjes aankwam, dus op tijd vanaf de andere kant gaan steken was de boodschap.....
image.jpg

image.jpg

image.jpg
 
Laatst bewerkt:
A

Athanor

Guest
Samenvoegen van de twee schaafhelften

Vervolgens kunnen de twee helften worden samengevoegd tot een hele schaaf.

image.jpg

image.jpg

image.jpg

Het zagen van de keg
image.jpg

Nu kan het schaafblok ruwweg in model gezaagd worden en komt het fijntunen van de beitel, de keg en de mondopening van de schaaf. Hierbij zijn de adviezen van onze leermeester onontbeerlijk, wan dan komt het op de kennis en ervaring aan. Je moet leren hoe de schaaf reageert en welke oplossingen de prestatie kunnen verbeteren.
image.jpg

image.jpg

image.jpg

image.jpg

Nadat ik een scherp beitelsetje van Roeland in de schaaf plaatste konden we de eerste krullen produceren. Hier checkt de leermeeester mijn noeste arbeid.
image.jpg

Zo, dat is mijn fotoverslag van deze fijne dag!

Fons
 
A

Athanor

Guest
Nou, vooruit dan maar Rendew. We hebben speciaal met jou in gedachte aan het eind toch maar een filmpje gemaakt;):p:D

 

rendew

Post veel
30 jun 2010
1.356
79
Amsterdam
Mooi toch zo'n filmpje !! maar wat was er niet helemaal recht op het einde ??? beitel ten opzichte van de zool of.......
 
A

Athanor

Guest
Ja, dat klopt, het bed waar de beitel op rust moet nog wat worden bijgewerkt om dit te corrigeren. Dat komt door het samenstellen uit twee helften, waardoor een kleine verschuiving tijdens het lijmen al gevolgen heeft voor de stand van de beitel.

Fons
 

Roeland

Post veel
22 feb 2009
1.711
813
Akkrum
www.meubelmakerijbrekelmans.nl
Nou de voorgaande verslagen en foto's zeggen genoeg!!!! Een fijne dag met een leuke groep enthousiaste mede forummers.
Er is hard gewerkt met mooie resultaten. Ik vond het een zeer geslaagde dag die zeker voor herhaling vatbaar is.
Bedankt Hans, Fons en Remco ik hoop dat jullie veel schaaf plezier beleven aan de eigen gebouwde schaven.
Heb helaas er niet aan gedacht om foto,s te nemen tijdens deze workshop, had me dat wel voor genomen!
Tijdens deze workshop heb ik ook getracht een schaafje te bouwen ook uit beukenhout zoals de mede cursisten.
Op een voorgaande foto zie je mij de spie/keg baan schoon steken aan het einde van de dag was de schaaf zo goed als klaar ik moest alleen de keg nog zagen. Vanmiddag heb ik nog even tijd gevonden om de schaaf af te maken en wat schaafsels te produceren het is dus een Japanse schaaf geworden (op trek zeg maar).


Al om al was het voor mij een leerzame dag maar misschien toch iets te kort om een schaaf te maken op de traditionele manier, de methode die Fons koos is wel prima haalbaars de Krenov methode natuurlijk ook. Ik vind echter de Krenov manier minder ambachtelijk want je kunt hem geheel met machines maken en het komt dan niet zo nauw met de handvaardigheid.

groetnis Roeland
 
Laatst bewerkt:

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.