En weer een zaag.

Het begint saai te worden.

In een blog van Matt Cianci http://thesawblog.com/?p=2304 zag ik een heel bijzondere zaag die ik graag na wou maken. Het is een 18e eeuwse zaag van de bekende maker Kenyon en heeft een heel andere uitstraling dan de nieuwere modellen. Hij is echt uitzonderlijk groot, die uit het blog is 20" lang, de mijne heb ik maar 18" gemaakt, leek me wel genoeg.

Begonnen met een stuk staal van 2 mm dik en die op de bekende wijze omgebogen en platgeslagen. Met dat platslaan komen er natuurlijk deuken in, dus flink schuren. Dat bleek nogal een klus te zijn. Op een gegeven moment heb ik hem door de werkplaats geslingerd. De volgende dag toch maar weer opgepakt en door zorgvuldig te werken kreeg ik hem wel netjes strak. Ik heb hem nog geblauwd, ziet er wat beter uit vind ik en helpt ook tegen roest. Zaagplaat is 0.6 mm dik. Handvat weer van beuken, kwartiers gezaagd. Hij heeft 10 ppi, schulp tanden en geschikt voor de grootst mogelijk pen en gat verbindingen.

Nog even het bewijs dat hij het echt doet.



Het ziet er trouwens naar uit dat ik een probleempje heb. Waar ga ik nieuwe zagen laten?

Een paar kenmerkende details. De zaagplaat loopt flink taps toe naar voren en de rug is ook weer taps. Dat haalt gewicht van de neus naar achteren. Voor zo'n grote zaag is hij ook niet heel zwaar. Het scheelt dat er 2 mm staalplaat ipv 3 mm messing is gebruikt.
Het handvat heeft een hele lage hoek, bij latere zagen staat het veel schuiner naar voren geleund. Daardoor zaag je met weinig druk op de zaaglijn. Daardoor is hij minder agressief. En daardoor zal ik hem beter scherp moeten houden. Bij de nieuwere types duw je meer op de zaaglijn, waardoor je ook nog met een beetje botte tanden kunt zagen.
Ik heb de tanden wel behoorlijk agressief gevijld, staan bijna loodrecht. Dat moet ik nog ervaren of ik dat prettig vind. Hij is wel lekker snel in elk geval.

Ja Adam Cherubini heeft ook een tijdje zagen verkocht, ze staan nog steeds op zijn website. Hij koos een nog wat ouder model als voorbeeld. Die heel vroeg 18e eeuwse zagen hadden een heel wat eenvoudiger gevormd handvat. Ze waren ook zuinig met metaal, de rug was meestal heel dun en licht. Ter illustratie, een tijdlijn van Engelse zagen:

Een replica van een zaag gemaakt door White, ergens rond 1750 of zo. Handvat is bevestigd met klinknagels. De "lamstong" is heel simpel en de rug is gemaakt van 1,5 mm dik staalplaat.


Wat later komt mijn zaag, die wat bevalliger is vorm gegeven.


Eind 18e eeuw hebben we dan de zagen uit de Seaton Chest (1796). Nog steeds die grote wangen, maar nu een vlakke bovenkant. Dikke messing rug.


In de 19e eeuw wordt alles veel sierlijker. De onderkant van het handvat is ook vaak als een dolfijn vin gevormd ipv vlak. Die oudere vorm met vlakke bodem wordt London pattern genoemd en is nog heel lang in gebruik, maar wordt het vaak als teken van een goedkope zaag gezien.


Daarna gaat het berg afwaarts.


En dit is wat er tegenwoordig in de winkel ligt, een hoogstandje van modern design.