Werking en scheuren van hout bij gebruik buiten

maartenb

Actieve deelnemer
15 sep 2012
96
0
Groningen
Hoi,

ik vroeg me het volgende af. Ik heb van een timmerman geleerd, dan bij het gebruik van hout buiten of rond het huis het erg belangrijk is welke kant aan de regen wordt blootgesteld ivm de krimp/werking van hout en de mogelijke scheurvorming. Ik kan hier jammer genoeg weinig informatie over vinden.
Neem bijvoorbeeld een waterbord (plank bovenop de windveer). Als deze dosse is gezaagd, dan zal hij op zo'n manier krom trekken dat de hartkant bol trekt, waar dan scheuren zouden kunnen ontstaan, waar dan makkelijker water in kan komen, met mogelijk houtrot tot gevolg. De andere kant gaat hol staan, en hier heb je dus geen scheurvorming (in ieder geval minder kans, aangezien de scheuren altijd richting hartkant "wijzen"). Is er misschien een boek waar dit soort praktische tips staan beschreven, of is dit misschien "common knowledge"?

groeten,

Maarten
 

Heckemann

Post veel
9 feb 2011
1.181
3
zoetermeer.
Dat zijn en blijven heerlijke discussies, waarbij zelden echt één antwoord helemaal waar lijkt te zijn. Door het werken gaat een plank schotelen (hol staan, of bol, hangt er van af hoe je er naar kijkt. Enfin) Doe je dan de holle kant boven, dan zijn de vezels en eventuele barstjes in de plank meer gesloten dan aan de andere (bolle) kant, maar het water blijft er langer in staan, met alle gevolgen van dien. Doe je de bolle kant boven, dan loopt het water er sneller af maar staat het hout meer open, wederom met alle gevolgen van dien.

In dit geval zou ik gaan voor holle kant boven, een waterbord ligt meestal onder een helling, zodat het water er ondanks de holle kant toch wel afloopt.

My two cents. Wie volgt?

Groet, Rob.
 

maartenb

Actieve deelnemer
15 sep 2012
96
0
Groningen
Wat ik van understanding wood heb gezien (preview en inhoudsopgaven), schiet ik daar denk ik niet veel mee op, hoewel het wel op m'n todo list staat om te lezen :). Maar het idee lijkt wel te kloppen dus, voor een waterbord lijkt het mij ook logisch dat de holle kant boven moet. Voor een vlakke montering is het denk ik kiezen tussen 2 kwaden (eigenlijk zou het dan ook geen dosse gezaagde plank moeten zijn neem ik aan). Deze timmerman beweerde ook dat veel van de problemen bij kozijnrot hierdoor komen, en een goede orientatie veel houtrot voorkomt. Hij durfde zelfs wel een kozijn van vuren te maken, zolang het maar juist gezaagd en geplaatst wordt. Ik vraag mij dan ook af of een timmerman standaard let op hoe een plank gezaagd is en hierbij de orientatie van het hout kiest. Het was nieuw voor mij, en kom nooit ergens tegen. Misschien het geheim van de smid/timmerman?
 

JPAJS

Post veel
18 jun 2012
1.280
215
't hoofd van Overijssel
Hartkanten zijn best wel belangrijk. Als je een trede neemt van de trap komt de hartzijde boven. Aan de hartzijde zitten meer winterringen dus deze zijde is slijtvaster. Als de trede bol trekt ligt deze op twee punten in het nest en andersom wiebelt de trede op één punt.
Kozijn hout sorteer je vooruit voor de diverse dorpels en stijlen. Hout met een dichtere draad en recht zijn erg geschikt voor onderdorpels. Daarbij moet je wel weer oppassen voor losse kwasten, harsgangen, valbreuk (hardhout voornamelijk) hart en op krimpscheuren en hout met kruis of onwillige draad. Het hart probeer je zo veel mogelijk in de sponning te krijgen zodat het er uit wordt geschaafd. Een mens met een goed oog is in een timmerfabriek zijn geld goed waard.
Gevelbetimmering is hart zijde altijd buiten. Pak maar een pak gg delen en je ziet bij het meerendeel de hartzijde de mooie kant zijn. Vaak zijn aan de achterkant een aantal zaagsnede gegeven voor het trekken van het hout. Die zaagsnede zie je ook bij massief parket.
Watervaste plex platen dien je an de onderzijde af te schuinen en te voorzien van en rond kantje. Door het schuin kiezen vocht en kondens voor het laagste punt. Het ronde kantje zorgt er weer voor dat de verf heel blijft op dat kantje.

Het juist gebruiken voorkomt heel veel problemen.Je kan een merantie top kwaliteit kozijn ook rot krijgen in drie jaar. Als je geen lood gebruikt aan de bovenzijde of afkit aan de buitenzijde. Dat laatste zullen sommige over gaan discussiëren. Maar kit hout juist vocht vast tussen spouwlat en de kit laag. Laten ventileren is eigenlijk de enige en juiste methode. Maar bij renovatie vervalt vaak de o zo belangrijke spouwlat. Tja en dan krijg je een wille keur van oplossingen, en vaak niet de fraaiste.
Detaillering is zo enorm belangrijk bij houtproducten dat het vaak een discussie geeft hoe iets te maken. En wie het bij het rechte eind heeft weet juist de tijd.
 

tuoh

Oud hout
Dat is nu éénmaal de essentie van hout uitsmetten, het uitgangsmateriaal dusdanig verzagen dat het een meerwaarde krijgt, of om het beter geschikt te maken voor een bepaalde toepassing.
Hout is geen homogeen product, elk stuk is anders van structuur, kwaliteit, etc. Om hieruit toch een kwaliteitsproduct te vervaardigen is het dus nodig om de diverse onderdelen zo uniform mogelijk te maken. Daarom het uitsmetten van het hout, wat inhoud dat we spint, ingesloten hart, diverse scheuren, kwasten, etc. gaan wegzagen. Niet alleen (groei)fouten worden "weggesaneerd" soms worden delen ook verzaagd om overal een gelijke zaagwijze (=kwartiers, half kwartiers of dosse) te krijgen.

Even belangrijk is de juiste houtsoort voor een bepaalde klus, of de juiste manier van verwerken bij een bepaald gebruik. Kortom het is gewoon vakkennis, al deze regels vind je (jammer genoeg) niet terug onder de vorm van een mooi lijstje. Sommige staan in de boeken, andere leer je enkel in de praktijk, het is een allegaartje waar je pas na jaren praktijk zicht op krijgt. Soms met schade en schande ondervonden en daarom ook nooit meer vergeten:p

De grote verscheidenheid van het basismateriaal (hout) is tevens de oorzaak dat de spelregels om er mee om te gaan zo verscheiden zijn. Dan is staal heel wat makkelijker te verwerken;)


Mvg,

André
 
Laatst bewerkt:

maartenb

Actieve deelnemer
15 sep 2012
96
0
Groningen
Jammer dat dit soort informatie lastig te vinden is. Zelf zou ik voor gevelbekleding juist denken de hartzijde binnen te doen, de planken zullen dan wel kunnen kieren bij bijv potdekselen, maar bij dit soort constructies is de gevelbekleding toch niet winddicht bedoeld.
Hieronder een voorbeeld wat er gebeurt als je het hart meeneemt. Dit betreft de krans van een schoorsteen (gronings model). Misschien dacht de maker dat de regen er niet bij zou komen ivm de kap. Maar ja, na 30, 50, 100 (?) jaar was hij toch flink rot. Een nieuwe schoorsteenkap maken zal waarschijnlijk een project zijn voor deze winter.
20130930_211156.jpg
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.