Werkbank

Beste mensen, ik heb weer wat advies nodig.

Ik heb het plan om een werkbank te maken en ik zit nu te dubben over de constructie van het werkblad.

Het blad wordt opgebouwd uit 12 of 13 50x100 douglas balken. Die balken moeten onderling verlijmd worden, en daar zit het probleem. Ik heb wat twijfels over mijn jongleervermogen als het gaat om een dik dozijn ruim 2-meter lange, met lijm ingesmeerde en daardoor glibberige balken. Ik ga ze ongetwijfeld uiteindelijk wel op hun plek krijgen maar als ik kijk naar de open tijd van de normale houtlijmen dan breekt het koude zweet me uit. In de standaard 8 tot 10 minuten gaat me dat dus nooit op tijd lukken.

Wat ik dus eigenlijk zoek is een houtlijm met een (veel) langere open tijd. Ik denk aan iets als een half uur, liever zelfs een heel uur.

Het plan is als volgt:
- lijmklemmen verzamelen
- keertje droog oefenen
- alle afspraken voor de rest van de dag afzeggen, vloer leeg, lijmklemmen klaarleggen
- telefoon uit, kopje thee, een keer diep ademhalen
- 1e balk op z'n plek
- nog een keer diep ademhalen
- kookwekker instellen op 3/4 van de open tijd (ik zeg maar wat)
- lijm aanbrengen
- volgende balk
- lijm aanbrengen
- volgende balk
- herhalen tot de wekker gaat of de balken op zijn

Daarna zou ik nog genoeg tijd moeten hebben om de boel goed recht te meppen en vast te klemmen; als blijkt dat er balken over zijn: volgende sessie plannen.

Heeft dit plan enige kans van slagen, en welke lijm zou ik daarbij het beste kunnen gebruiken?

Bedankt voor jullie input, als ik het allemaal even op mijn manier mag interpreteren: gewoon beginnen, rustig aan, geen stress, niet teveel hooi op je vork, dan komt het allemaal goed.

Intussen heb ik niet stilgezeten.
Allereerst heb ik het hout voor het werkblad uitgezocht en grof op maat gezaagd. Dat schoot in het begin niet echt op dus nu toch maar eens door de zure appel heen gebeten en mijn 30-jaar oude Sandvik de tanden gepoetst. Gewapend met een zaagvijl van Zweihaak en geïnspireerd door een filmpje van Caspar ben ik stevig op de zaag losgegaan en ik moet zeggen: het was een succes. Wat zaagt zo'n versgeslepen zaag lekker!
Snel de balken op een paar schragen gelegd en even zitten genieten.

Nu de zaag nog warm was gelijk maar het materiaal voor de poten en de voor- en achterliggers op grof maat.

Vervolgens de te lijmen oppervlakken glad afgewerkt. Dat was even zweten. Maar het feit dat dit het eerste keer was dat ik mijn eigen werkbank gebruikte maakte veel goed. En wat ik niet had verwacht: zelfs zo'n partij losliggende balken op een paar wiebelende schragen is veel en veel stabieler dan mijn oerdegelijke workmate.
Een ander leerpuntje: tijdens zo'n klus krijg je door hoe belangrijk een scherpe schaaf is. Ik heb twee maal tussendoor de beitel even langs een stukje belgische brok moeten halen. Op een bepaald moment schaaft het niet lekker meer, je neemt bijna geen hout meer af, tenzij je de beitel een stuk dieper zet waarna je direkt dikke spaanders weghaalt. Geen idee of dat normaal is of dat het wijst op een verkeerde schaaftechniek of een verkeerde slijptechniek, maar eigenlijk vond ik het geen probleem. na een half uur schaven is het geen straf om de schaaf uit elkaar te moeten halen en even iets anders te gaan doen.

Daarna nog maar een keer het blad uitgelegd en even zitten genieten. Mijn grootste lijmklemmen tevoorschijn gehaald om te zien of de naden een beetje dicht te drukken waren. Alles bij elkaar ziet het er niet slecht uit, hier en daar blijft het nog wat kieren en zal er nog wat bijgewerkt moeten worden. Nou ja, ik weet intussen hoe dat werkt, het gaat helemaal goed komen.

Iedere hobbyist is op een bepaald moment het schaven zat, dus tenslotte even iets anders:
Het hout voor de poten en de liggers maar weer tevoorschijn gehaald om te zien hoe dat combineert met het blad.

Aan te weinig gewicht zal het in ieder geval niet liggen. Ik krijg met de minuut meer respect voor dat afgetrapte stelletje schragen.

@Creatief_Met_Hout: inderdaad, dat wordt mijn werkhok. Als deze werkbank een keer moet verhuizen is het waarschijnlijk het handigst het huis erom af te breken, de bank op een dieplader te hijsen en het huis daarna weer op te bouwen.

@WR1944: Ik had eigenlijk twee redenen om met het blad te beginnen. In de eerste plaats weet ik nog niet precies hoe diep het blad precies gaat worden. Ligt een beetje aan hoeveel ik van de balken moet schaven om ze mooi aansluitend te krijgen. In de tweede plaats was het hout dat ik had heel verschillend van kwaliteit. Ik ben begonnen met de mooiste lange stukken uit de stapel te halen en grof op maat te zagen. En toen ik dat eenmaal had gedaan lag het hout klaar en was het vanzelfsprekend om ze even op een paar schragen te leggen om te zien hoe het ging worden. En daar aangekomen merkte ik dat dit op zich al een heel stabiele werkbank vormde. Dus ben ik gewoon maar doorgegaan.

Op het moment ben ik bezig de planken kiervrij aan elkaar te laten aansluiten. Dat valt allemaal nog niet mee. Als het niet helemaal lekker aansluit bent je snel geneigd om aan de onderkant van de balk iets weg te halen. Het resultaat daarvan is dat de bovenkant wel lekker strak is, maar dat dieper in het blad de balken onderling toch niet goed aansluiten. Mijn probleem is dat ik op het moment redelijk recht kan schaven of redelijk haaks, maar nog niet beide tegelijk.

Wat ik nu ga proberen is de balken twee aan twee in te klemmen en dan glad te schaven. Op die manier is haaks minder belangrijk.

Mag ik weer even wat advies vragen?

Ik ben bezig met het onderstel en nu zoek ik een goede manier om de voor- en achterligger vast te zetten.
De boel tijdelijk in elkaar geschoven ziet er zo uit: (dit zijn dus de poten die nu op het werkblad staan. Uiteindelijk komen ze eronder)



De poten zijn opgebouwd uit 3 balken 5x10 (ongeveer), de ligger eveneens. De middelste balk van de ligger is langer dan de twee buitenste en steekt door een gat dat is gevormd door een onderbreking in de middelste balk van de poot.



Zoals ik het nu zie zijn er drie manieren om de boel mooi vast te zetten.
1 - met toogpennen en daarna het uitstekende deel afzagen
2 - het uitstekende deel glad afzagen en wiggen in de uiteinden slaan


3 - een wig door het uitstekende deel van de pen



Wat is in dit geval de beste oplossing?

Ik voel het meeste voor oplossing 3. Lekker simpel en de tafel blijft demontabel. Niet helemaal onbelangrijk als je weet dat mijn werkplaats een voormalige slaapkamer op de bovenste verdieping is. Een nadeel is mogelijk een ietwat oubollige Oisterwijk-uitstraling. Maar dat is persoonlijk en komt waarschijnlijk door een overdosis Oisterwijk in mijn jeugd.

De pen is ongeveer 4,5cm dik, ik wil een wig van 12mm dikte van boven naar beneden door de pen steken. Ik moet dus 4 schuine gaten in de lengte van de pen hakken. Een flinke klus, maar niet onmogelijk (famous last words). Om de boel goed strak te kunnen trekken denk ik dat ik het gat in de pen ongeveer een centimeter in de poot laat doorlopen. Maar dat lijkt me verder niet kritisch.

Zijn er nog dingen waar ik speciaal rekening mee moet houden?

ArtHarg zei:

Een andere optie is nog om de wig horizontaal te maken, zoals in dit topic.

Klik om te vergroten...

Heel interessant. Dat topic heb ik blijkbaar gemist.
Ik ga dit eerst even goed bestuderen.
Dat schuin zetten van de poten ga ik ook even bekijken. Op het moment is alles nog mogelijk maar daarmee wordt de bank nog weer een stukje lager...

Het blad is klaar. Nou ja, klaar, het is gelijmd en de bovenkant is enigzins vlak gemaakt. Uiteindelijk heb ik de balken 1 voor 1 aan elkaar gelijmd, gebruikmakend van iedere lijmklem die ik kon vinden. Het was nogal koppig hout...

Dat idee van die horizontale wig ga ik verder uitzoeken. Intussen heb ik snel even uit wat afvalhout een vijfde poot in elkaar gelijmd, dat zou morgen droog moeten zijn. De constructie van die poot is gelijk aan de overige (afgezien van de lengte), dus ik kan op mijn gemak en zonder dingen te beschadigen kijken hoe dit gaat werken. Ook even een wigje uit weer een ander stukje afvalhout gezaagd. Andre had het over 5° tot 8° dus 6,5 leek me wel geschikt. Dat moet natuurlijk heeel precies dus mijn japanse friemelzaagje gepakt. Dat zaagje is absoluut niet geschikt voor schulpen maar het alternatief was mijn 6 TPI beest van een schulpzaag, en dat is natuurlijk lang niet precies genoeg.
Na een half uur emmeren een wigje uit het hout weten te forceren. Even nameten, hmm, bijna goed, nog snel even met de schaaf erlangs...

Inderdaad, als ik de boel toch op maat ga schaven had ik ook net zo goed de grote schulpzaag kunnen pakken, dan had ik nu voor drie jaar wiggen op voorraad gehad. Dat onthouden we voor de volgende werkbank.
Maar goed, zover ben ik nu. de oefenpoot zit in de lijmklem, de wig is klaar, morgenavond kijken of ik een schuine zijde in het nu nog rechte gat kan krijgen en of ik er dan een balk in vast kan zetten.