Vioolblok met Essen jasje.

tuoh

Oud hout
Deze week gestart met de bouw van een nieuw vioolblok, ondanks de naam komt er helaas geen muziek uit. Een vioolblok is een tweeschijfsblok met de twee schijven boven elkaar geschikt. Het voordeel van deze constructie is de slanke bouw, dit type is specifiek voor gebruik in de tuigage, door de slanke vorm blijft het nergens achter hangen.

Kenmerkend voor een vioolblok zijn verder de verschillende diameters van de schijven, de grootste schijf bovenaan, door de verschillende diameters van deze schijven wrijven de touwen niet tegen elkaar bij het gebruik.

Het vioolblok word een onderdeel van een touwtakel, deze komt op de kraanlijn te zitten, zo word de uit te oefenen kracht heel wat minder groot, er rest dan nog 1/4 van de oorspronkelijk benodigde power:D De kraanlijn loopt van de voet van de mast naar de top ervan en vandaar naar het uiteinde van giek, zodat deze ophoog of omlaag kan. Met een bijkomend blok aan dit uiteinde van de giek heb je ook een rudimentaire kraan tot je beschikking.

Oorzaak en gevolg, verander je één iets dan zet je een kettingreaktie in gang. In ons geval hebben we deze winter een nieuwe (lees zwaardere) giek gemaakt, de oude was te flexibel geworden, gevolg ongewenste zakken in het zeil. Om de nieuwe (zware) giek te kunnen manupuleren was er dus een krachtreductie nodig, een takel is dan de oplossing.

Omdat het weer snel moet gaan heb ik twee afgeschreven éénschijfsblokken gekanibaliseerd om met de onderdelen hiervan een nieuw vioolblok te bouwen.

Zo een houten blok is niet meer dan een staalconstructie met een houten jasje er omheen, dit laatste om zeil en want te beschermen tegen schuren.

Uitgevoerde werken tot hier toe:

- stalen beugel aanpassen = verlengen en gaten bijboren voor tweede schijf
- schijven afdraaien en voorzien van een koperen bus
- twee rvs assen afkorten
- houten wangen uitfrezen voor staalwerk, en alles lijmen.

Morgen verder met de bouw.

Bijgaand enkele plaatjes,


Mvg,

André

Het is een vioolblok, maar het ziet er niet uit:p
CIMG2822.jpg

De donoren.
CIMG2825.jpg

De stalen onderdelen op een rij.
CIMG2820.jpg

Staalwerk klaar voor inbouw.
CIMG2823.jpg

Het houten jasje gelijmd.
CIMG2828.jpg
 

Wander

Actieve deelnemer
4 mrt 2011
72
0
Zo als gewoon gewoonlijk bij je, zit dat er weer veel belovend uit!!:)

Wander
 
A

Athanor

Guest
Klopt! Heb ik ook vaak gezien. Vermoedelijk zijn deze voor staaldraad geschikt gemaakt.

Fons
 

tuoh

Oud hout
De tijd van de Pokhouten schijven is al een hele poos voorbij, gebrek aan (import)hout is hier de oorzaak van. Er is nog wat aangeklooid met schijven uit Teak, Groenhart, etc. maar deze voldeden niet, zie de tweede foto bovenaan. Alhoewel het stabiele en taaie houtsoorten zijn is bij gebruik als schijf het risico op splijten altijd aanwezig.

Hout voor de nagels (= assen) is nog wel verkrijgbaar, Bolletrie of paardevleeshout en Demerara oftewel Groenhart. Maar door het gebruik van andere materialen voor de schijven hebben ook deze hun nut verloren. Dat zijn tegenwoordig altijd rvs assen.

Schijven worden tegenwoordig meestal vervaardigd uit Delrin (POM) of een Aluminium-brons legering, maar ook messing (legering koper + tin) en occasioneel zelfs al eens een gietijzeren exemplaar kom je tegen:p Willen of niet, we moeten mee met deze evolutie.



Vandaag het houten blok verder afgewerkt, de vorm uitgezaagd, de nodige boringen voor de klinknagels aangebracht, de randen opgerond, de klossen op strategische plaatsen uitgehold zodat het touw zonder wrijving door het blok kan lopen, en tenslotte het binnenbeslag op zijn plaats geslagen.
Finaal heeft het blok in wording ook al een paar lagen lijnolie meegekregen.

De eerste maanden in gebruik gaat het vioolblok regelmatig nog wat lagen lijnolie moeten krijgen, niet als conservatie, maar als vertrager van het droogproces. Het hout is van een Essen stam die ik drie jaar geleden op planken gezaagd heb, het hout zit nu aan 16% vochtgehalte, dat zal dus nog wat zakken in het gebruik, vermoedelijk naar 14%. Hoe trager dat drogen gaat hoe beter, daarom de extra lagen lijnolie.

Mvg,

André

In vorm gezaagd.
CIMG2830.jpg

De klossen gestroomlijnd.
CIMG2831.jpg

Een vioolblok in wording.
CIMG2837.jpg
 
Laatst bewerkt:

WR1944

Oud hout
Schijven worden tegenwoordig meestal vervaardigd uit Delrin (POM) of een Aluminium-brons legering, maar ook messing (legering koper + tin) en occasioneel zelfs al eens een gietijzeren exemplaar kom je tegen:p Willen of niet, we moeten mee met deze evolutie.

Ik volg je postings met veel interesse, vooral als het enigszins scheepsgerelateerd is. En je tekst getuigd van een bovenmodale kennis van tamelijk uiteenlopende onderwerpen.
Daarom moet ik met enige schroom opmerken dat de legering koper met tin doorgaans brons wordt genoemd. Messing betaat grotendeels uit koper en zink. Je kan het makkelijk onthouden met een ezelsbruggetje: messing - met zink.
Ik neem ook aan dat je de schijven voorzien hebt van een bronzen busje. Koper is hier veel te zacht voor en het slijt waar je naast staat. In huisvrouwen taal wordt messing ook wel geelkoper genoemd en "echt" koper roodkoper.
Maar ondanks m'n gezeur wordt het wel een mooi, authentiek aandoend blok.
 

Renault

Post veel
14 jun 2009
1.040
5
Mooi hoor. Hoe heb je de rondingen gefreesd? En hoe de plaatsen uitgehold waar het touw mag komen?
 

tuoh

Oud hout
@WR1944, oeps, je hebt helemaal gelijk, moest inderdaad koper + zink zijn:eek:

Omdat de boot volgende week al moet varen, met het nieuwe vioolblok in de mast, moest ik wat improviseren, daarom de oude schijven. Binnen een paar weken of zo komen er wel nieuwe bronzen schijven in te zitten, zo gauw mijn collega een gaatje ziet draait ie nieuwe exemplaren, wel exact dezelfde afmetingen als de huidige, het wisselen van de schijven is dan een kwartiertje werk:D

@Renault, de rondingen zijn gedaan met een bovenfrees met een kwartronde frees van R=15mm erop. De uithollingen zijn eerst uitgehakt met een guts, daarna even met een ronde vijl erdoor en klaar was kees. Het hakken is wat tricky omdat je in kopshout aan het werken bent, even de aandacht erbij houden dus.
 

tuoh

Oud hout
Nou, dit vioolblok kan zaterdag geïnstalleerd worden, alle essentiële onderdelen zitten op hun plaats. Het hele blok ook nog rijkelijk gesopt in de lijnolie, het hout neemt de olie op als een spons, dus zolang de olie er intrekt blijven we smeren:D

Hierbij nog een laatste plaatje van het afgewerkte blok.


Mvg,

André


CIMG2848.jpg
 

placebo

Actieve deelnemer
12 jun 2009
388
53
Mooi stukje werk tuoh, hoe kan het dat je met twee catrollen minder kracht hoeft te zetten.
gr placebo
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Kracht=massa*versnelling. Doordat de onderste katrol maar een derde zo veel versnelt als het touw waar je aan trekt heb je maar een derde van de kracht nodig, plus een beetje om de wrijvingsverliezen te compenseren.
 
Laatst bewerkt:

WR1944

Oud hout
Kracht=massa*versnelling. Doordat de onderste katrol maar een derde zo veel versnelt als het touw waar je aan trekt heb je maar een derde van de kracht nodig, plus een beetje om de wrijvingsverliezen te compenseren.

Je hebt de kok horen fluiten maar je weet niet waar de lepel hangt om een bekend spreekwoord aan te halen.
Het is kracht*afstand=kracht*afstand. De kracht bij het hijsen van een last wordt verdeeld over het aantal kabels/touwen waaraan de last hangt minus degene waar je zelf aan trekt. Bij twee blokken met elk twee schijven hangt de last aan 4 parten. Als we de wrijving even buiten beschouwing laten trek je met een kwart van kracht die nodig is om de last te hijsen. Maar je moet wel 4x de lengte aan touw/kabel inhalen als de last zich in afstand verplaatst.

Dat is een mooi blok geworden. Dat ziet er meer dan professioneel uit.
 

tuoh

Oud hout
Het ziet er niet alleen "echt" uit, straffer nog, het werkt nog ook:D:D
Gisteren is de giek talloze malen op en neer gelaten door diverse bemanningsleden, allemaal wilden ze wel eens testen of die giek nu inderdaad makkelijker te hanteren is, een volmondig ja dus.

Om de benodigde kracht te reduceren kan er gebruik gemaakt worden van een (touw) takel. Het aantal parten van de takel bepaald inderdaad de krachtreductie, in dit geval :4.
En omdat de benodigde touwlengte, in dit geval 4x langer word, is het de zaak om de takel dusdanig in te scheren dat ie juist zijn werk kan doen zonder al teveel overschot. Touw kost geld, dus elke nutteloze meter in de takel telt mee in de eindafrekening.

Mvg,

André
 

bert1991

Actieve deelnemer
13 okt 2009
372
7
West Vlaanderen
Andre,

Is het zo moeilijk ( zelf voor jullie in de botenbouw ) om aan pokhout te geraken? Kan je hier nog aanraken of is dit gewoon onbetaalbaar?

Groeten

Bert
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Je hebt de kok horen fluiten maar je weet niet waar de lepel hangt om een bekend spreekwoord aan te halen.
Really? Dat jij het nou beschrijft in termen van verrichte arbeid in plaats van versnellingen maakt geen moer uit. Het komt erop neer dat de lengte die je inhaalt over een x-aantal touwen wordt verdeeld (ik dacht 3, blijken er 4 te zijn) waardoor je last een x-maal kleinere afstand aflegt. Dat kan je zo beschrijven dat je een x-maal grotere kracht over een x-maal kleinere afstand laat werken, of zo dat de kracht in het touw wat je beethoudt x maal zo klein is als de kracht op het touw waar de last aan hangt omdat de versnelling van de last over x touwen verdeeld wordt. Het zijn equivalente beschrijvingen, het enige verschil is of je per tijdseenheid kijkt of niet.

Edit: ik zit uit m'n nek te lullen. Tekeningetje gemaakt, de kracht die de zwaartekracht op de last uitoefent wordt verdeeld over x touwen en om te zorgen dat het laatste touw niet gaat bewegen hoef je maar 1/x-de van de kracht op je trektouw uit te oefenen. Argh. Het is ook te lang geleden. Blijft een feit dat je het zowel in termen van arbeid als in termen van krachten kan beschrijven :)
 
Laatst bewerkt:

tuoh

Oud hout
Andre,

Is het zo moeilijk ( zelf voor jullie in de botenbouw ) om aan pokhout te geraken? Kan je hier nog aanraken of is dit gewoon onbetaalbaar?

Groeten

Bert


In veel landen van herkomst is de houtsoort al beschermd en mag niet meer, of nog nauwelijks, uitgevoerd worden.
De houtsoort is een hele trage groeier, er word dan ook snel teveel geveld, de natuur kan de houthakker niet bijhouden.
Je kan er nog wel aan geraken, maar de prijs die er voor gevraagd word:confused: 40.000€ / m3



De tegenwoordig beschikbare alternatieven zijn zeker zo goed in gebruik als Pokhout. Het tegenwoordig op de markt verkrijgbare hout is ook niet meer van diezelfde kwaliteit als vroeger. Zo een Pokhouten schijf word, of werd, gezaagd uit schijfjes kopshout en dat is heel gevoelig voor (droog)scheuren. Op één van de foto's in mijn eerste posting zie je een gebarsten Pokhouten schijf liggen. Daar word je niet vrolijk van, zonde van het materiaal.

Eens zo een blok in gebruik is zie je de schijf praktisch niet zitten, waarom dan het dure en kwetsbare hout gebruiken als er veel betere en goedkopere materialen op de markt zijn.
Dit is in elk geval de keuze die wij maken.


Mvg,

André
 

sebc

Actieve deelnemer
1 jun 2012
110
0
Leuven, Belgium
Beste Fysici,

Als doctoraat student in de Fysica, kan ik het niet laten om niet aan dit debat deel te nemen.
Het maakt idd niet uit of je het nu in kracht (kracht = massa * versnelling, maar dat doet er eigenlijk niet toe) of arbeid (arbeid = kracht * verplaatsing) uitdrukt.

Laten we zeggen als je een tekening maakt werkt kracht het gemakkelijkst (zie figuren wikipedia).
Als je het gevoelsmatig wilt uitdrukken is arbeid gemakkelijker.

Dus met arbeid:
Je kan idd zeggen dat de arbeid die verricht moet worden (bvb een blok 1 meter opheffen) altijd even groot is. Maakt niet uit hoeveel katrollen je pakt. Als je dan kijkt naar de kracht * verplaatsing (dus het aantal meter touw je binnen haalt*) kan je makkelijk beredeneren hoeveel minder kracht je gaat nodig hebben ivm het systeem met maar 1 katrol

Dit is een snelle beknopte uitleg. Natuurlijk is het veel duidelijker als we gewoon op wikipedia gaan kijken: http://nl.wikipedia.org/wiki/Katrol

*of je nu 1 katrol hebt of geen, dat maakt geen verschil in kracht die je nodig hebt, want je haalt nog steeds 1m touw binnen om iets 1m op te heffen.

En nu verder met de echte fysica ;-)
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.