Vuistregel afmetingen balkjes voor paneel

Luinge

Actieve deelnemer
24 mei 2016
185
10
Hallo forumers,

Ik maak graag zelf panelen en tafelbladen van onbekante schaaldelen hout.
Daarvoor zaag ik de schaaldelen in balkjes/latjes, om na het schaven dit weer te verlijmen.
Maar eigenlijk "Doe ik maar wat" voor wat betreft de dikte en breedte van de te verlijmen balkjes.
Beetje op gevoel en hoe het er uit gaat zien. Het gaat ook altijd eigenlijk wel goed.
Maar ik vroeg mij toch af of er een vuistregel bestaat. Heb wat zitten googlen maar kon het niet echt vinden.
Ben op zoek naar iets van een tabel waar je kunt zien als je de maten van je gewenste blad weet wat dan de optimale afmetingen van je
te verlijmen balkjes moeten zijn.


Groet Roelof
 

BossyRangs

Post veel
30 nov 2015
1.495
343
Torhout, België
Dag Roelof,
bij mijn weten bestaat er niet echt een vuistregel. Dunnere stroken zorgen voor een stabieler paneel, maar dan boet je wel in aan esthetiek. Dus het is denk ik een afweging tussen beide. Ik probeer zo breed mogelijk te gaan, met jaarringen om en om (tenzij het niet goed uitkomt met de tekening in het hout). En natuurlijk droog hout gebruiken, dan is je vervorming minimaal. Bij de afwerking ook altijd beide zijden doen.
 
P

Pel

Guest
Ik denk dat de enige vuistregel is, hout wat veel werkt kleiner zagen o.a. beuken, maar eiken werkt weer minder dat kan weer wat groter gezaagd worden. Wat zeker ook meeteld is hoe droog is het hout, daar hebben we hier op het forum voorbeelden genoeg van gezien. Wat Bossy ook al zegt het esthetische is ook belangrijk, het is m.i. een kwestie van ervaring.

Groet Pel.
 

Ronald L.

Post veel
29 okt 2011
1.937
8
z.o. brabant
Als het hout zuiver kwartiers gezaagd is, dan hoef je panelen niet te verzagen.
Als het wel moet dan hou ik maximaal 2x de houtdikte aan als breedte voor dunne panelen, bij dikke panelen 1x de dikte.
 

Luinge

Actieve deelnemer
24 mei 2016
185
10
Ik denk dat de enige vuistregel is, hout wat veel werkt kleiner zagen o.a. beuken, maar eiken werkt weer minder dat kan weer wat groter gezaagd worden. Wat zeker ook meeteld is hoe droog is het hout, daar hebben we hier op het forum voorbeelden genoeg van gezien. Wat Bossy ook al zegt het esthetische is ook belangrijk, het is m.i. een kwestie van ervaring.

Groet Pel.

Droog hout is een eerst vereiste. Daar let ik altijd goed op. Verschil in houtsoorten had ik nog niet aan gedacht. Thxs
 

Luinge

Actieve deelnemer
24 mei 2016
185
10
Als het hout zuiver kwartiers gezaagd is, dan hoef je panelen niet te verzagen.
Als het wel moet dan hou ik maximaal 2x de houtdikte aan als breedte voor dunne panelen, bij dikke panelen 1x de dikte.

Mooie vuistregel. Zal bij mijn volgende project dit eens aanhouden. Thxd
 

BossyRangs

Post veel
30 nov 2015
1.495
343
Torhout, België
Als het hout zuiver kwartiers gezaagd is, dan hoef je panelen niet te verzagen.
Als het wel moet dan hou ik maximaal 2x de houtdikte aan als breedte voor dunne panelen, bij dikke panelen 1x de dikte.

Wat bedoel je precies? Dus als je hout 2 cm dik is zijn je te verlijmen stroken maximaal 4 cm breed? En als het bv. 4 cm dik is zijn je stroken maar 4 cm breed? Naar mijn mening is dat veel te smal, en gaat je paneel al snel op een bowlingbaan gelijken.
 

GH1

Post veel
8 aug 2017
1.181
214
Breda en omstreken
Eventuele vuistregels zijn meestal weinig tot helemaal niet onderbouwd..... op basis van de houtsoort en de manier van zagen kan je een goed idee krijgen hoe een deel zal gaan bewegen (in de praktijk vaak krimp door vochtverlies) en wat dat doet met je resultaat. Dan heb je nog de compensatie van de som van beweging die je kan krijgen door delen, bijvoorbeeld om-en-om, in een houtverbreding op te nemen.

Maar wat mensen dan roepen als vuistregel is, in mijn optiek, vooral ingegeven door napraten van anderen. Leuk om bijvoorbeeld te zeggen dat een deel zo rond 60-100 moet zijn om veel beweging in het totaal te voorkomen. En bij een plank uit een gemiddelde boom van een gemiddelde dikte zal dat best logisch kunnen zijn maar aangezien er veel variatie is blijft het allemaal niet heel bruikbaar. En een goede onderbouwing met meetresultaten heb ik nog nooit gezien.

Blijft over dat hout met een vochtpercentage dat weinig veranderd in de omgeving waar het staat zo min mogelijk zal bewegen, dat kwartiers hout ook al minder vervormt en dat eerder goed gedroogd hout bij vochtfluctuaties minder sterk zal bewegen dan hout dat natter is.... vuistregels zijn redelijk waardeloos in mijn optiek. Starten met voldoende droog hout en dan kijken naar de houtsoort en wijze van zagen is een stuk logischer. En een goede constructie gebruiken voor bijvoorbeeld een tafelblad helpt natuurlijk ook enorm.

En ook zuiver kwartiers (en hoe vaak is dat ook echt zo bij grote breedtes) werkt nog steeds. Wellicht is het minder dan dat je met een houtverbreding kan bereiken, maar je zal er in de constructie nog steeds rekening mee moeten houden.

Maar als je dus nu al met voldoende droog hout start dan ben je al een heel eind en blijft vooral het esthetische aspect over. En dat laatste is waar ik vindt dat het vaak mis kan gaan bij de standaard regel van om-en-om ligging. Dan krijg je vaak uit dezelfde plank al een niet mooi aansluitend patroon.
 
Laatst bewerkt:

tuoh

Oud hout
@ Decrow, 6 mm.

De meeste vuistregels steunen op de ervaring opgedaan door talloze vakmensen gedurende eeuwen, meer onderbouwing is daar niet voor nodig.
Penverdelingen, onderlinge verhoudingen van de diverse onderdelen in de houtbouw, etc.. Allemaal tot stand gekomen door trial and error, daar kan geen enkele pc tegenop.Theorie en praktijk liggen soms mijlenver van elkaar. Daarom zijn de meeste vuistregels nog altijd goud waard voor wie ze kent.
Van alles wat we heden ten dage maken zie ik niks (tenzij de milieuvervuiling) dat een levensduur van honderden jaren gaat halen. Dat deden de oude volkeren (met hun vuistregels) dan stukken beter:p

Echter, de hierboven aangehaalde regel kende ik niet. Maar er schort toch wat aan denk ik, zelfs vroeger al maakten ze veel bredere (gekloven) delen.
De werkzame breedte zal altijd bepaald worden door het voorhanden zijnde materiaal. Is het rotzooi dan zullen er smalle stroken moeten gezaagd worden, anders kunnen ze breder worden gehouden.
 

GH1

Post veel
8 aug 2017
1.181
214
Breda en omstreken
Natuurlijk heb je wel een onderbouwing nodig, anders is de kans groot dat het onzin is en mensen elkaar zonder enige reden gewoon maar napraten. Een prachtig voorbeeld staat hier net boven.... 2x de dikte, of is het onzin?

Lijmverbredingen worden ook recent veel meer toegepast, vaak omdat we op grote schaal met KD hout zijn gaan werken en constructies simpeler/goedkoper zijn geworden. En zo’n stelling van theorie en paktijk.... laat ik er maar niets over zeggen. Behalve dat de echte vakmensen ook de theorie kennen, de anderen herhalen domweg een kunstje. Komt in veel vakgebieden voor.

Maar blijf gewoon lekker het verleden ophemelen hoor, ik zou beginnen met je water en electriciteit op te zeggen en ook weer met paard en wagen te gaan rijden :).
 

GH1

Post veel
8 aug 2017
1.181
214
Breda en omstreken
In de marge hiervan: hoe dun was het dunste paneel dat jullie ooit gelijmd hebben ?

Voor veel minder dan 8mm (en dan schaven naar 6-7mm) zie ik de zin er niet van in..... kan je beter wat plaatmateriaal fineren om veel verlies te voorkomen. En eigenlijk is dat ook bij grotere diktes vaak een stuk beter.
 

tuoh

Oud hout
Natuurlijk heb je wel een onderbouwing nodig, anders is de kans groot dat het onzin is en mensen elkaar zonder enige reden gewoon maar napraten. Een prachtig voorbeeld staat hier net boven.... 2x de dikte, of is het onzin?

Lijmverbredingen worden ook recent veel meer toegepast, vaak omdat we op grote schaal met KD hout zijn gaan werken en constructies simpeler/goedkoper zijn geworden. En zo’n stelling van theorie en paktijk.... laat ik er maar niets over zeggen. Behalve dat de echte vakmensen ook de theorie kennen, de anderen herhalen domweg een kunstje. Komt in veel vakgebieden voor.

Maar blijf gewoon lekker het verleden ophemelen hoor, ik zou beginnen met je water en electriciteit op te zeggen en ook weer met paard en wagen te gaan rijden :).


Geen probleem hoor.

Misschien moet je zelf eerst maar eens de handen uit de mouwen gaan steken alvorens wat loze retoriek te komen spuien. Heb je wat praktische onderbouwing voor de toekomst:p
 

Robert Hardwoodie

Actieve deelnemer
15 feb 2013
615
1
meen ooit hier iemand horen zeggen, dat men op het HMC leert, 7cm aan te houden met de jaarringen om en om. Ik lap dat regelmatig aan mn laars, eigenlijk op alle mogelijke manieren:p
Zo is het zonde om een mooie plank doormidden te zagen en om te flippen enkel om die 7cm te halen.
Je moet wel alle omstandigheden in acht nemen.

Dunste wat ik regelmatig doe voor doosjes is 3mm
 

Luinge

Actieve deelnemer
24 mei 2016
185
10
meen ooit hier iemand horen zeggen, dat men op het HMC leert, 7cm aan te houden met de jaarringen om en om. Ik lap dat regelmatig aan mn laars, eigenlijk op alle mogelijke manieren:p
Zo is het zonde om een mooie plank doormidden te zagen en om te flippen enkel om die 7cm te halen.
Je moet wel alle omstandigheden in acht nemen.

Dunste wat ik regelmatig doe voor doosjes is 3mm

Gezien alle reacties is mijn conclusie dat er eigenlijk geen vuistregel is. Zelf nu bezig met notenhout bijzettafeltjes. Ik kijk gewoon wat het mooiste is.

Roelof
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.