Een
xylotheek is een houtverzameling van verschillende soorten bomen (
van het Oud-Griekse xulon = hout en theek = plaatsen, leggen).
Een xylotheek ziet eruit als een rij boeken. Het zijn
doosjes (kistjes) in de vorm van een boek, met in elk kistje een beschrijving van de betreffende boom en wat gedroogde blaadjes, vruchten etc. Elk kistje is gemaakt van het hout van de betreffende boom en de rug van het kistje is beplakt met de schors van de boom. De xylotheek was een populair instrument bij het maken van botanische studies op hogescholen en universiteiten.[SUP]
[1][/SUP] Het aanleggen van een xylotheek is een oude documentatiemethode die weinig meer gebruikt wordt.
[h=2]Vindplaats[/h]In
Nederland zijn nog drie xylotheken te vinden. Deze zijn alle drie aangelegd door de Duitse plantkundige en bosbouwer
Alexander Schlümbach, die de xylotheken maakte in opdracht van de toenmalige koning
Lodewijk Napoleon. De grootste van deze drie met 158 banden staat in
Franeker, in het
Museum Martena. Een andere xylotheek is te vinden in
Kasteel Groeneveld in
Baarn.[SUP]
[2][/SUP] De derde xylotheek stond vroeger in
Harderwijk, maar is te bezichtigen in Museum
TwentseWelle in
Enschede. Alle drie de xylotheken zijn in
1809 door koning Lodewijk Napoleon geschonken.
Buiten Nederland zijn grote xylotheken bekend in onder andere
Leningrad, die meer dan duizend banden omvat.