Werkbeschrijving van een gedraaide spiraal

BeRo

Actieve deelnemer
19 apr 2016
156
4
Rotterdam
Bij het item ""voor de tentoonstelling" is me gevraagd om een werkbeschrijving te maken.
Bij deze dan.

Een spiraalvorm is in principe het resultaat van 2 golfbewegingen, waarbij de vlakken van de golven haaks op elkaar staan. Bovendien heeft de ene golf een top of kuil, waar de andere golf een 0-punt heeft. Als je dat in beeld zet krijg je lijnen zoals de rode, groen gele en blauwe lijnen in de tekening. De rode lijn is voor draaigang 1, de blauwe voor draaigang 2, de groene is voor draaigang drie, en de gele is voor de vierde en laatste draaigang.
De zwarte lijn tussen rood en groen, of geel en blauw is het midden van de vierkante balk.
De beide andere zwarte lijnen zijn de zijkanten van de balk.
Om de golflijn goed uit te zetten geef ik de getallen. Daarbij verwijs ik naar de lettertjes op de figuur.
Op het 0-punt ( = op punt A) is de waarde 0 x de golfhoogte.
Op 1/3 van de afstand van 0-punt naar de top (op punt B) is de waarde 0,500 x de golfhoogte.
Op 2/3 van de afstand van 0-punt naar de top (op punt C) is de waarde 0,866 x de golfhoogte.
Op de top (op punt D dus) is de waarde 1,000 x de golfhoogte.
En dat gaat zo heen en weer.
Spiraal-1.jpg

Om dit te draaien heb je wel een vaste hand nodig, en ook is het slim om geluidsbescherming te dragen. Beiden in verband met het geratel van lucht-hout. Naarmate de draaigang wordt het werkstuk kwetsbaarder.

Hier zie je het uitgangsmateriaal, vuren balkjes van 44x44mm + 2 schroeven 5x70. De balkjes worden voorgeboord met een 4mm boor, op 1 cm van de uiteinden, en exact door het midden van de zijkant van de balkjes. De strepen van het afkrassen zijn nog flauw te zien.
Uitgangsmateriaal.jpg

Voor de eerste keer draaien, De plaats van het center is al gemarkeerd.
Draaigang-1-1.jpg

Na de eerste keer draaien, maar voor het roteren van de balkjes ten behoeve van draaigang 2.
Draaigang-1-2.jpg

Voor de tweede keer draaien.
Draaigang-2-1.jpg

Na de tweede keer draaien, maar ook nu weer voor het losmaken van de bundel.
Draaigang-2-2.jpg

Voor de derde draaigang.
Draaigang-3-1.jpg

Na de derde draaigang, voor het losdraaien van de schroeven.
Draaigang-3-2.jpg

Voor de vierde en laatste draaigang.
Draaigang-4-2-1.jpg

En tot slot na de vierde draaigang en na losmaken: een linksdraaiende en een rechtsdraaiende spiraal.
Draaigang-4-2-2.jpg


De opmerkzame lezer zal gezien hebben, dat tussentijds het hout veranderd is. Het ging een keertje mis, en dan moet je opnieuw beginnen, met taaier hout dan eerst, met iepen dus in plaats van vuren.

Op deze foto zie je de markeringen, waarbij gelijke cijfers tegen elkaar aan komen, zoals hier de 2. Door deze wijze van roteren krijg je ook een linksdraaien en een rechtsdraaiende spiraal.
Markeringen.jpg


Om de spiraal te maken zoals in het voorbeeld hiernaast ga je de golflengte en de golfhoogte variëren, zoals de tekening ongeveer aangeeft.

IMG_5572.jpgSpiraal-2.jpg

Ik hoop, dat ik duidelijk genoeg ben geweest.
Nog even een overpeinzing. Sinds ongeveer 200 ben ik met regelmatige grote tussenpozen op zoek geweest naar een methode om dit soort spiralen te maken. In 2010 is het me gelukt. Maar ik heb het in 5 goed geslaagde werkstukken toegepast.

Voor de navolgers: Succes.

Bert Rosbach
 

Wim Kluck

Oud hout
28 feb 2010
10.687
2.567
Gaanderen
Ja zo kan het ook. Ik dacht altijd dat je een machine nodig had. Zo'n ding met tandwielen aan de zijkant en een bovenfrees. Of met de hand uithakken.
 

BeRo

Actieve deelnemer
19 apr 2016
156
4
Rotterdam
Dat van die 1816 jaar is natuurlijk een tikfout, per slot van rekening ben ik van de mooiste zomer van de 20ste eeuw, 1947.

De methode die ik nu heb laten zien is nieuw. Het is een doorontwikkeling van omkeerdraaiwerk, in het Duits Kanteldrehen, in het Engels inside-outside-turning. En die methode is toch echt pas van de 20ste eeuw. Het kan ook met 4 balkjes, maar ik ga proberen om het met 12 vierkante bakjes te doen.
En dan bereik je een enorme productiviteit.

Gegroet,
Bert Rosbach.
 

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.840
895
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Het is een doorontwikkeling van omkeerdraaiwerk, in het Duits Kanteldrehen, in het Engels inside-outside-turning. En die methode is toch echt pas van de 20ste eeuw. Het kan ook met 4 balkjes, maar ik ga proberen om het met 12 vierkante bakjes te doen.
En dan bereik je een enorme productiviteit.

Ik zou het eerder een doorwerking van het trommeldraaien (Eng: therming) noemen. En zoals WR1944 al aangeeft, het resultaat vanaf de draaibank is een 'benadering' van een spiraal, die je met naschuren kan 'vervolmaken'. Leuke techniek zo.

De klassieke manier is, voor zover ik weet, handmatig, cilinder draaien, spiraal aftekenen, uitkappen/zagen en bijvijlen/raspen, waarbij de draaibank uitsluitend als roterende werkbank gebruikt wordt/werd. Of mechanisch met een freesbit oid en een gekoppelde overbrenging.

Nadeel van deze methode: een enkele spiraal maken wordt hondsmoeilijk, vanwege de onbalans e grote mate van eccentriciteit. 24 balkjes zou dan weer betrekkelijk 'eenvoudig' moeten gaan, maar vraagt wel een erg vaste hand, subtiliteit (vanwege de afmetingen) en vlijmscherp gereedschap.
 

BeRo

Actieve deelnemer
19 apr 2016
156
4
Rotterdam
Vrienden,

In mijn beschrijving ben ik ben vergeten nog één ding op te merken: Het schuren na elke draaigang. Vanwege het lucht-hout moet je het schuurlinnen niet met één hand vasthouden, want dat kost je je vingers. Je neemt een stuk schuurlinnen van ongeveer 25 cm lang, en houdt dat met beide handen vast, ongeveer zoals op de foto. En ik schrijf "schuurlinnen", omdat dat
a. een veel langere standtijd heeft.
b. beter tegen de klappen van lucht-hout kan.
c. makkelijke op te rollen is tot smalle stukjes voor kleine hoekjes.

Schleiffen.jpg
En zo schuur ik dit soort werk.

Nog even over die twaalf balkjes tegelijk:
Er bestaat een afbeelding van: de werkplaats van wijlen Sigi Angerer uit Zwitserland. Deze afbeelding staat in het tweede boek van Mike Darlow. Je schroeft de balkjes op een soort trommel, die passend is voor de maat die je gebruikt.
Verder staat er volgens mij ook zoiets in het boek van Hugo Knoppe uit 1927, dat in de jaren '90 opnieuw is uitgegeven. Maar dit laatste doe ik uit het hoofd, zonder het boek op te zoeken.

En nog even een naschrift.
De afgelopen dag heb ik nog even nagedacht over de productiviteit. Je kunt zo een aantal spiralen maken, die je daarna per 4 bij elkaar verlijmd voor bijvoorbeeld een fries van een hemelbed in landhuisstijl. Heel ouderwets, maar toch ook met een eigen charme. Na het verlijmen draai je aan boven en onderkant een pen, en je monteer het in een plank/balk. Of je draait per spiraal de pennen er aan. Succes verzekerd. Wie kan het maken?

Gegroet,

Bert Rosbach.
 

mathieu

Oud hout
5 jul 2010
4.496
961
Riemst
Mooi dat je dit op deze manier gemaakt krijgt! Het object vind ik geslaagd, maar de kleuren hoeven voor mij niet (maar dat is mijn mening).
Teken je de plekken waar hout weg moet af op het werkstuk?
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.