Schaaf Kennis Gezocht.

Met de hand of electrisch?

Traditioneel heb je om ruwe planken recht te maken een schaaf met een iets afgerond blad, zodat je minder kracht nodig hebt.

Hier een Duitse pagina met plaatjes: https://de.wikipedia.org/wiki/Schrupphobel

Wikipedia in het Nederlands noemt deze schaaf zelfs niet.

Zo'n beitel kun je trouwens zelf slijpen van een rechte, dus moeilijk zoeken hoef je niet.
Na deze schaaf worden de normale blokschaven/voorlopers/reischaven gebruikt om de plank glad en zuiver haaks te maken.

Afhankelijk van je criteria kan dit het beste gereedschap zijn. Maar als het snel moet en lawaai niet uitmaakt, is een vlakbank en daarna een vandiktebank vast het 'best'.

Hoe breed, lang en dik zijn de planken? En niet minder belangrijk; hoe veel?
Het lijkt er tevens op dat het geen gedroogd hout is, klopt dat? Oja, en welk merk is het hout ?
In het geval het groen is zou ik het eerst laten drogen. Planken tot 2 meter zijn met de handschaaf (niet electrisch) goed vlak te krijgen.

Capricorn zei:

Graag met de hand

Klik om te vergroten...

Kwartiers of dosse geklooft?

Stanley 40 1/2, Lie Nielsen 1-401-2. Of je neemt een oude 4, en zet er een rond geslepen beitel in.

De schrupphobel van Jurriaan, maar je moet ook en rijschaaf erbij hebben. Dat zijn schaven die het verstandig is te hebben in eider geval.
Natuurlijk komt er wat bewegende beelden erbij[video]https://archive.org/details/ScrubPlane[/video]

Op ebay zijn er altijd houten Schrupphobel met een (mijns inziens) betere ergonomie dan de Stanley #40 modellen

Is de Nederlandse benaming van deze schaaf niet de roffel?

Voor dit soort werk gebruik ik liefst een houten schaaf.
De schaaf die hier in België voor deze klus gebruikt wordt, is de voorloper .

Capricorn zei:

Dus ik zou eigenlijk een oude houten schaaf het beste kunnen opknappen en hierbij een rond mes/blad slijpen?

Klik om te vergroten...

Een echt schrupphobel heeft zijn eigen kenmerken, bijvoorbeeld hij heeft een enkele beitel geen keerbeitel dus, de breedte van een schrupphobel beitel is relatief klein misschien 32 mm of zo, de mondopening is relatief grote. Dus als je een schrupphobel van een blokschaaf kan maken is de vraag. Zoals in de film te zien is zijn de krullen smal en dik, dat is de kern van de schaaf. Met en Stanley met rond beitel kan je veel hout wegschaven maar niet zo veel als de Ulmia wat ik gebruik.

Wim Kluck zei:

Is de Nederlandse benaming van deze schaaf niet de roffel?

Klik om te vergroten...

Ik dacht een roffel is met een rond zool. Een schrupphobel heeft een vlak zool.

Even mijn twee cent: ik heb zelf een roffelschaaf (scrub plane in het Engels) gemaakt uit een oude metalen in ermbarmelijke staat zijnde no 4, Paul Seller's filmpje op youtube is erg instructief: https://www.youtube.com/watch?v=XN5QSTaVzRQ. Ik wou wel wat meer weten over de ideale ronding van de schaafbeitel omdat ik de uit-de-losse-pol methode wat karig vond, en ben toen tegen deze berekening aangelopen: http://www.timberframe-tools.com/tools/scrub-plane-iron-cambering/. Leuk projectje om te doen, en ik stond versteld over de efficientie van de roffel: de dikke krullen vliegen in het rond. Tis wel wat zwaarder dan gewoon schaven, maar erg bevredigend

Het staat trouwens nog wel op mijn lijstje om hetzelfde te doen met een houten schaaf die ik nog heb liggen waarvan de zool er slecht aan toe is. Mijn verwachting is dat als ik de zool eenmaal weer netjes en vlak heb de mond nogal breed geworden zal zijn.

Ik sluit me aan bij Koen: vorm een Stanley om tot roffel. Daar ga je lang plezier aan hebben. Ik heb het een tijdje terug ook gedaan, en ben er nog altijd heel tevreden mee:
http://www.woodworking.nl/showthread.php?16743-Stanley-nr-5-omvormen-naar-roffelschaaf-(scrub-plane)
Ik moet hetgeen Ernest zegt wel beetje nuanceren. Een zoetschaaf kreeg meestal een 2de leven als roffel als de schaafmond te wijd werd door slijtage, dus het is zeker mogelijk:
http://www.woodworking.nl/showthread.php?16743-Stanley-nr-5-omvormen-naar-roffelschaaf-(scrub-plane)

Het is nog steeds de vraag als roffel = schrupphobel/scrub plane. Mijn stem is nee, dat een roffel iets anders is. Dat wil niet zeggen een roffel niet zo wordt/werd gebruikt. En dan wat een goed Nederlands vertaling er voor is? Of is dit weer een verhaal van een uitzonderingspositie? Duidelijk is als ik om me heen kijken dat die techniek is een veel gebruikt techniek hier bij mij thuis waar veel sporen te verkennen zijn.

Die timber frame tools figuur zit vol met onzin en tegenstrijdigheden. Er is een reden voor de lengte van de schrupphobel. Hij is met opzet van een korten lengte want het is niet bedoeld om te vlakken maar om de hoog punten te effenen, veel hout met hoog snelheid weg te schaven, ("hogging" in het Engels). En diepte stelling op zo'n schaaf heeft geen zin want zo'n nauwkeurig instelling is nog de bedoeling nog nodig. Een schrupphobel is een soort varken om te hoggen. He,he,he.

Ernest, ik was niet verder gekomen dan dat het een roffelschaaf is. Of dat correct is niet weet ik niet. Vaak vind ik het moeilijk om de nederlandse term voor handgereedschappen te vinden, omdat ze niet zoveel meer gebruikt worden. In een andere video spreek Paul Sellers wat over dit onderwerp en ik vond zijn stelling wel aardig: hij poneerde dat een "scrub plane" vroeger niet zo genoemd werd, dat het gewoon een oudere houten schaaf was waarvan de schaafmond te groot was geworden. Die werd dan meestal omgetoverd tot wat we nu een scrub plane noemen. Of het waar is weet ik natuurlijk niet, maar het klinkt in ieder geval aannemelijk.

Je opmerking dat de timber frame tools vol onzin en tegenstrijdgheden zit vind ik wel interessant. Ik ben een absolute amateur, die meer gaten heeft dan kennis, en ik vraag me wel vaak af waarom iets een bepaalde vorm/afmeting heeft. Zo dus ook de "camber"/ronding van de schaafbeitel, ik vroeg mij af hoe sterk de ronding moest zijn en dit is eigenlijk de enige bron die ik kon vinden waar wat gezegd werd over dit onderwerp.

Je stelling voer de diepteinstelling klinkt volledig logisch, alsook de reden waarom juist een korte schaaf te gebruiken voor dit soort werk. Ik vind het wel grappig ook dat mensen vaak stellen dat een zwaardere schaaf makkelijker zou werken omdat meer massa betekent dat je makkelijker schaaft (stukje momentum). Daar staat natuurlijk wel tegenover dat je die massa ook in beweging moet brengen, hetgeen dan weer meer energie kost

Een roffel kan een vlakke, een bolle of een holle zool hebben. Het is wat de Engelsen een jackplane noemen, ongeveer dezelfde lengte en breedte, meestal met een extra toot op de voorkant.

Volgens v.d. Sterre was de roffel in het gilden tijdperk meer een Rotterdams fenomeen en de gerfschaaf meer Amsterdams. De gerfschaaf gaat meer richting de Duitse schaven, dwz kort en smal. Ook de gerfschaaf had je in allerlei variaties, vlak, hol en bol.

Later in de 19e-20e eeuw gaat alles dan door elkaar lopen en zo vind je in de catalogus van de Amsterdamse Jos. Harms verschillende roffels en gerfschaven. http://toolemera.com/catpdf/josharm1900cat.pdf