Over schaven en waarom

Houten Zoetschaaf:
Licht, cool, lekker, warm, geen verkleuring bij nat eiken, kun je de mondopening met een mooi stukje hardhout inleggen als hij te groot word, nog cooler!
Oud zoetschaaf kost gemiddeld 5 euro op marktplaats

Enkele platte vouw van 25 graden: hoe hoger de hoek, hoe minder makkelijk deze in het hout dringt, hoe zwaarder je schaaft. Een bottere 25 graden vouw haalt beter resultaat dan een bottere 30 graden.

Enkele vouw slijp je keer op keer precies en met de minste verandering, oefenen, 2 stenen is zat, geen polijsten, leer of pasta gewoon slijpen op platte zandsteen kijken en vorm de ronding elke keer bijhouden minimale moeite voor maximale conszzziszzzzztentie dan belgisch brok en heel mooi recht wetten, zo dun mogelijk en weer bot maken... Scherp is scherp. een krul is een krul en flauwekul is...

Als je beitel brokkelt met 25 graden andere beitel nemen, dan is het staal te hard, je wilt dat de vouw door het gebruik natuurlijk rond slijt. niet brokkelt

Oude beitels zijn beter, omdat ze minder hard zijn, dus eerder rond slijten dan afbrokkelen...bovendien slijp je je ongans op dat harde staal, niet te doen...onzin dus..

Slijtagehoek van de mondopening op 90 graden steken. Mondopening 1mm al meer dan 2 weer inleggen met mooi stukje. Blijf van die zool af en gedraag je gewoon met dan ding, geen hardhoute kantjes breken met een beuken zoetschaaf dan hoef je hem echt niet elke dag te vlakken. Zorg dat de schaaf ligt bol is met een 5cm depressie achter dan mond en je kan er een jaar mee werken zonder er echt drastisch iets af te halen.

Afname die zode aan de dijk zet voor een zoetschaaf is rond de 0,1mm. minder dan 0,05 en je moet weten dat je je aan het aanstellen bent,,...mag hoor maar als je het maar weet.

Keerbeitel heeft een 2e vouw die niet groter is dan 0,5mm ( heel belangerijk) van ongeveer 70 graden. gewoon doen dus niet rechtop maar iets minder. Als de 2e vouw langer is dan 0,5 mm bij een ondopening van 1mm die een slijtagehoek van 90 heeft en de keerbeitel staat 3 a 4 tiende van de rand verstopt ze. Bij 0,5 of minder lange 2 vouw niet of er is een ander probleem.

Namelijk: de beitel moet zo rond zijn dat de 5 mm aan beide kanten waar de wig zit niet uitsteken bij je vaste afname instelling, met andere woorden en bochtje van 1 tiende mm naar nul. of iets rechter en de hoeken enkel weg geslepen maar rond is makkelijker werken, minder zwaar dus waar kies je voor.

De keerbeitel dichter dan 3 tiende werkt wel nog beter maar is te zwaar voor hele oppervlakte, schrapen is lichter en sneller en doeltreffender. resultaat vergelijkbaar, na met een dot krullen te hebben gepolijst.

Schraapstaal goed polijsten, aanzetten met een gehard stuk staal, achterkant guts. vaak opnieuw slijpen voor beter resultaat, gewoon op harde zandsteen is voldoende.

Bedding van de beitel controleren, iets hol raspen zodat de druk van de wig zich op de de vouw en onderaan de bedding concentreert.

vlakke wig op een holle keerbijtel door schroef = en betekend dus druk op de bult van de keerbeitel en direct op de sneden...etc wat je wilt dus.

aanvalshoek 45 graden omdat 50 graden onzin is met keerbeitel en omdat 40 graden lastig is voor je hand die dan niet meer lekker achter de beitel kan grijpen.

Wig zacht tikken, dan bijtel rechtzetten door te kijken bij juiste licht met lichte achtergrond, voelen is niet precies genoeg. dan pas harder aantikken en weer kijken, anders weer iets terug tikken en weer vast tikken etc.. ff spelen dus...

Altijd ook een ander stukje hout schaven als het niet lukt, kan gewoon rothout zijn en niet aan je schaaf liggen...


succes...!

Bovenkant van de wig licht bol schaven. De voorkant word plat gedrukt en veert zo krachtiger op de beitel. De bovenkant is zo minder geneigd de wangen van de schaaf uit breken.

Denk aan de illustraties in dat Duitse boek van jou. Wanneer heeft het zin om te schaven en wanneer heeft het zin om de schrapen. Als het met een schaaf sneller en lichter gaat, dan verkies je de schaaf boven het schraapstaal. Zodra de keerbeitel 45 of 70 graden vouw dichter bij staat dan 2 a 3 tiende word het significant zwaarder om te schaven. Gezien de uitbreeksels zich meestal niet over de hele plank bevinden is het dan dus veel makkelijker om te schrapen, vooral ook omdat je geen zool hebt die plaatselijk werken moeilijker maakt.
De uitbreeksels moeten niet dieper zijn dan een paar halen met een schraapstaal anders ga je kuilen graven en is de grap er natuurlijk al snel af.
Bij een instelling van 3 a 4 tiende. met 120 keerhoek is het resultaat zo dat dit evenwicht logisch word.

Uiteraard kun je twee zoetschaven instellen en een met 3 a 4 tiende en de ander met 1 a 2 tiende voor de laatste gang... Maar mijn ervaring is dat het langer duurt en snel in fetischistisch gekloooi over gaat.

Schaaf je kwartiers hout dan is het natuurlijk makkelijker om een krappe instelling te hanteren dan als je dosse schaaft, hetgeen 2 keer zo zwaar is. Ik varier de instelling vaak, maar meer omdat het me persoonlijk intereseerd dan dat het een praktische reden heeft.

Deze post is dan ook niet bedoeld om persoonlijk onderzoek te bekritiseren, maar om de weg voor de beginner wat duidelijker te schetsen.

De schaaf is een soort van verlengstuk voor de mannelijkheid geworden, in plaats van een instrument dat zijn toepassing heeft tijdens het werken aan...

In tegenstelling tot de Laconieke slijphouding van Sellers. Dit heb ik een aantal weken uitgeprobeerd. Ben ik van mening dat het voor de beginner veel beter is om te proberen met een gelaagde oude beitel, de vouw te voelen en zo een zuivere vlakke vouw te onderhouden. Dit zorgt voor de beste consistente resultaten. en is niet aan te raden bij slijtgevoelige stenen

Een dunne beitel met hele aggressieve stenen die heel direct op elkaar volgen geeft zoals in het geval van Sellers wel enige graden speelruimte. Om toch efficient en consistente resultaten te behalen. Hij drukt heel hard, waardoor elke steen, heel snel het kraspatroon van de vouw over neemt. De kans dat dit fout gaat voor de beginner is volgens mij veel groter, dan als je een zandsteen hebt waar je elke keer terug keert en de vouw weer dun slijpt, waarna je ze afwet en weer aan het werk gaat.

De geometrie onderhouden is denk ik wat het beste werkt en je kunt de vouw heel goed voelen van een wat dikkere beitel. Zorg wel dat het een oude is, eentje met gelaagd staal, anders slijp je je de blubbers.

Een krappe mondopening is mischien stoer voor de verlengstukmannen, maar 1 mm tot 2,5 mm is meer dan genoeg om lekker een schaafstrook te maken en niet de uiteinden van de plank in te happen zonder er erg veel aandacht aan te hoeven besteden.

En zoals je weet maakt het tegen uitbreken niets uit

Het geeft weer meer verstoppingskansen en is dus weer af te raden.

Er zijn uitzonderingen, waarbij een ervaren schaver, een beter resultaat behaald met een 1 a 2 tiende keerbeitel instelling. Ik maak er zelf ook geregeld gebruik van. Dit is echter niet van toepassing op de meeste houtsoorten en enkel op kruisdradige brosse bende of noestig douglas...Houtsoorten die ik een beginner zovieso zou afraden.
ALs de boom sterke spiraalgroei had, heb je planken die aan de ene kant die en aan de andere kant die andere kant op beter schaven. Soms varieerd die dan ook weer over de lengte van de plank als er ook in die richting een kromming in de groei zat.
Een vaste werkwijze van mij is eerst de hele plank in de best mogelijke richting te schaven, zo haal je alle machineslag of ruwe plekken van de rijschaaf weg, met een krappe keerbeitel instelling als nodig, maar meestal niet minder dan 3 tiende. Dan verander ik de richting bij de harige gedeelten die duidelijk tegendraads geschaaft zijn. En haal zo plaatselijk zo veel mogelijk uitbreeksel weg met de schaaf. Als er dan nog wat over blijft wat te diep is voor de zool om plaatselijk weg te schaven schraap ik dan weg. Dat is een hele snelle manier om een plank af te werken.

Seek zei:

Interessant dat je schrijft dat kwartiers makkelijker schaaft dan dosse. Dat was me eerlijk gezegd nog niet opgevallen. Maar ik heb laatst een oude Engelse studie gevonden waar ze schaaf krachten hebben gemeten en inderdaad in beuken en plataan vonden ze een verschil van zo'n 20 tot 25 %.

Klik om te vergroten...

Meer late groei op een dosse vlak, dus harder en dichter van celstructuur