Vlakbank graaft een kuil

Om te beginnen moeten je bladen exact parallel staan tov elkaar , min stagelopers worden soms gek van me met mijn machinewaterpas , maar als ik mijn vlak bank stel , met ouderwetsche messen , doe ik dat in nog geen vijf minuten , en kan elke gebruiker er een perfecte lijmvoeg mee schaven . Nu heb je een machine van plaatstaal , en dat is minder maar met wat tijd en energie moet je het zelfde effect kunnen bereiken .
Een echt rechte liniaal op het uitvoerblad leggen , en de nieuw gemonteerde messen moeten het liniaaltje aaien , maar niet optillen , dan staat ie goed .

Als het goed is moet het aanvoerblad zo te verstellen zijn dat het blad kantelbaar is daarmee kun je de schaafwijze aanpassen van hol naar bol schaven of exact vlak. Bij het lijmen van tafelbladen probeer ik een holle schaaflijn van een tiende mm te krijgen.

Fons

Ik heb altijd begrepen dat je bij het vlakschaven niet teveel neerwaartse kracht moet gebruiken. Dit is de uitleg die daarbij hoort.
Als je gaat vlakken, ga je de holle kant onderaan leggen, dus er moet in eerste instantie op de uiteinden een stukje af. Als je dan je plank naar beneden duwt, schaaf je over de hele lengte een stukje af en blijf je met dezelfde bolling zitten.

Ik hoop dat ik dat wat duidelijk heb uitgelegd.
Kris

Als een plank korter is dan het aanvoerblad kan je het hout vlakken met de holle kant op tafel, is de plank langer dan het aanvoerblad dan moet je vlakken met de bolle kant van de plank op de tafel, anders blijf je (hol) schaven.

Bij het vlakken moet er druk uitgeoefend worden aan de kant van de afvoertafel zo gauw de plank over de messen is, daar MOET het geschaafde deel van de plank contact (blijven) maken met het tafelblad.

De correcte stand van de afvoertafel is een fractie onder het hoogste punt van de schaafmessen, iets hoger dan de buitencirkel van de messen levert altijd een bol geschaafde plank op.

Het vlakken gaat dus goed, en het haaks schaven van diezelfde levert een holle kant op? Hoe stond die kant voor het haaks schaven? hol of bol? Een holle zijkant rechtschaven is iets lastiger, dat vraagt meer aandacht van de bediener, een bolle zijkant rechtsteken gaat een stuk beter en sneller.
Ook bij het haaks schaven geld dat de plank contact MOET blijven maken met de afvoertafel, hier moet de de meeste neerwaartse druk gegeven worden. Maar, bij lange stukken is dat niet altijd makkelijk, het vraagt wat handigheid. Bij machines met korte tafels en, of, een licht bouw kan het gebeuren dat de bladen iets gaan bewegen tijdens het schaven van lange of zware stukken.
Je zal eens kritisch moeten kijken naar wat er juist gebeurt, immers als je mooi recht kan vlakken moet dat bij het haaks schaven ook lukken. Het probleem ligt dan niet bij de machine maar wel bij de man vrees ik.
Als je het stuk een eerste maal over de machine gehaald hebt bij het haaks schaven en de geschaafde kant staat wat hol, begin de tweede schaafbeurt dan eens met de plank al halfweg over de messen te plaatsen en vandaar naar het uiteinde te schaven. De holte zou nu moeten gehalveerd zijn. Hierna nog eens de volledige lengte over de schaafmessen en klaar.

dat is makkelijk te testen
je leg een latje op het afvoerblad en draait de beitel die moet het latje dan een klein stukje mee nemen

Bij lang hout schaven op een vlakbank met korte bladen moet je ook regelmatig langs je werkstuk kijken of je recht schaaft. Is de plank hol dan een paar keer alleen aan het begin schaven en aan het einde. Een rechte lijn erop zetten met een smetlijn wil ook wel een helpen dan zie je waar wat weg moet.
Op de platte kant heb je hier geen last van omdat de plank genoeg vervormd/doorbuigd.

tuoh zei:

Als een plank korter is dan het aanvoerblad kan je het hout vlakken met de holle kant op tafel, is de plank langer dan het aanvoerblad dan moet je vlakken met de bolle kant van de plank op de tafel, anders blijf je (hol) schaven.

Klik om te vergroten...

Zo heb ik dat niet geleerd vroeger op school. Het lijkt me dat de bolle kant bol blijft, of als je heel zorgvuldig het hout op de uitvoertafel drukt, je een wigvormig stuk hout krijgt. Je moet dan in het midden beginnen?

Bij de holle kant onder schaaf je eerst van het begin en eind een stuk af, dat wordt steeds breder totdat je over de gehele lengte schaaft. Dan is ie toch vlak?

Schematisch:

Als de bolle kant op de tafel ligt begin je inderdaad niet vanaf de kop te schaven maar start je meer naar het midden toe. Naargelang de bolling zal je meerdere passen moeten afhalen maar het eindresultaat is altijd een rechte plank. Meestal is het hout naar het midden toe wat dikker dan aan aan de uiteinden, dat zorgt er voor dat je meer hout kan wegnemen en toch het hout op maximum dikte kan houden.

Langere stukken schaven met de holle kant op tafel is vragen om problemen, je krijgt die praktisch niet vlak omdat het achtereind van de kromme plank door de tafelrand omhoog gedwongen word, kijk maar eens goed naar je schets, die geeft het duidelijk weer.
Veel mensen hebben de neiging om de holle kant op de tafel te leggen omdat het hout dan "vaster" ligt, maar als je niet juist weet waar je mee bezig bent levert dat in de meeste gevallen een kromme plank op, of als ze toch gevlakt geraakt is ze onder de maat.

Bij het schaven MOET het hout blijvend contact hebben met de afvoertafel, daar moet de meeste neerwaartse druk gezet worden, niet op de aanvoertafel. Dit is ook een veel gemaakte fout bij de beginner, men is zo gefocust om die plank over de messen te duwen dat men totaal geen acht slaat op wat er voorbij de messen gebeurt, terwijl dat juist het belangrijkste punt is.

tja als en plank echt zo krom is kan je hem beter gebruiken voor de kortere onderdelen van je werkstuk en hem eerst een keer doorzagen.
Bij mij zijn planken overigens zelden echt hol of bol meestal zijn ze scheluw.

Het zou kunnen zijn dat je afvoerblad aan de ene zijkant wat hoger staat dan aan de andere zijde. Dat kan zelfs heel goed. Het haaks schaven doe je dan waarschijnlijk aan de "foute" kant. Je moet dan de afvoertafel parallel zetten t.o.v. de beitels. Dus aan 1 kant iets hoger of lager. De beitels moeten een fractie hoger liggen dan de afvoertafel.

Bedankt voor de uitleg Tuoh. Ik heb een nieuw topic gemaakt met verdere vragen.

je moet het afvoerblad testen met het aanvoer blad een stuk omlaag zodat deze geen invloed heeft.
hij neemt hen een stukje mee dat is goed de maat hangt van de machine af (hoe groter de as hoe verder hij hen mee mag nemen)

als het afvoerblad goed vlak staat ten opzichten van de beitel as kan je hierop het aanvoerbal uitlijnen.